De oorlog is ten einde, nu nog werkelijke vrede
In dit artikel:
Op 13 oktober stroomde Israël samen op straat en voor de televisie toen de eerste groepen gijzelaars uit Gaza terugkeerden: live-uitzendingen vanaf het zogenoemde Gijzelaarsplein in Tel Aviv lieten jubelende menigten, omhelzingen en opgeluchte families zien. Vroege vrijlatingen – onder anderen Eitan Mor, de tweeling Gali en Ziv Berman, Matan Angrest, Omri Miran, Alon Ohel en Gilboa Dalal – werden in Rode Kruis-auto’s naar Israël gebracht; elders arriveerden nog dertien anderen via overdrachten in Gaza. Veel teruggekeerden waren mager, maar levend; families van vermoorde gijzelaars en andere nabestaanden staan tegelijk voor het pijnlijke proces van identificatie en rouw.
De terugkeer vond plaats tegen de achtergrond van een door de auteur omschreven diplomatiek succes rond de zogeheten Trump-deal: een bestand, massale vrijlatingen en afspraken om verder te onderhandelen. President Trump kreeg in de Knesset een feestelijk onthaal met erewacht en een rode loper. In Israël heerst brede dankbaarheid richting het leger, dat volgens velen door militaire druk de situatie heeft doen kantelen, maar duidelijk is ook dat er meer nodig was dan alleen wapengeweld om de gijzelaars vrij te krijgen.
De televisie bracht persoonlijke verhalen dichtbij: een van de vrijgelatenen, pianist Elon Ohel, werd getoond tijdens medische checks nadat hij door een granaat één oog verloor; Eli Sharabi, eerder vrijgelaten, werd herinnerd als iemand die zijn kameraden probeerde te beschermen; de tweelingbroers Gali en Ziv konden elkaar na jaren voor het eerst weer in de armen sluiten. Onder de toeschouwers en helpers waren gewone burgers, sportfans van Maccabi Tel Aviv die helikopters verwelkomden en familieleden die via telefoontjes ontdekten dat een lang vermiste ouder nog leefde.
Politiek gezien levert de overeenkomst een moeizaam evenwicht op: Israël behaalde de terugkeer van levende gijzelaars en de repatriëring van veel doden zonder zich volledig terug te hoeven trekken uit de Gazastrook; het leger behoudt controle over grote delen buiten de zogenoemde gele lijn en handhaaft buffers langs de grens. Hamas daarentegen stopte de gevechten en kreeg garanties tegen nieuwe aanvallen zolang onderhandelingen over volgende fasen doorgaan, behoudt gezag in Gaza en krijgt internationale aandacht voor Palestijnse staatkundige aspiraties. Daarmee is er een stabieler maar fragiel patroon ontstaan: een einde van de directe gevechten, maar geen ontmanteling van Hamas en ook geen gegarandeerde weg naar duurzame vrede.
De sfeer in Israël was daardoor tegelijk feestelijk en beladen: blijdschap om levenden die terugkeren, dankbaarheid jegens militairen en hulporganisaties, en verdriet om de vele slachtoffers — naar voren geschoven in de tekst als circa 2.000 doden onder soldaten en burgers. De auteur benadrukt dat het politieke succes van Trump in Israël groot is, maar waarschuwt dat echte, blijvende vrede op langere termijn nog ver weg lijkt. De publicatie sluit met de constatering dat de oorlog formeel tot staan is gekomen, maar dat het werk om tot een duurzame oplossing te komen nog moet beginnen.