De kiezer heeft net zo goed het bestuur van Nederland in problemen gebracht | DVHN commentaar

dinsdag, 2 september 2025 (19:28) - Dagblad van het Noorden

In dit artikel:

Eddy van Hijum, vorig jaar nog veelbelovend minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, staat nu symbool voor de val van Nieuw Sociaal Contract (NSC). De partij verkeert in crisis en lijkt zonder ingrijpende ommekeer nauwelijks meer te herstellen – een ontwikkeling die niet alleen politici, maar ook kiezers aangaat.

De auteur betoogt dat de huidige wanorde in Den Haag niet uitsluitend aan falend leiderschap toe te schrijven is. Veel kiezers kiezen impulsief voor nieuwe bewegingen met charismatische kopstukken die weinig verankerd zijn in maatschappelijke structuren. Zulke partijen — denk aan BBB, JA21, Forum voor Democratie, Bij1 en de Fryske Nasjonale Partij — kunnen snel opkomen uit een legitiem verlangen naar vernieuwing, maar verliezen bij tegenslag snel samenhang en functioneren als kaartenhuizen, net als partijen rond Pim Fortuyn destijds.

De kern van het betoog is dat duurzame verandering doorgaans niet via de snelste route komt. Langer gevestigde partijen beschikken over instituties, ervaring en netwerken die nodig zijn om hervormingen vol te houden; besturen vergt geduld, compromis en een langetermijnvisie. Versnippering van het politieke landschap maakt coalities en beleid kwetsbaarder en ondermijnt uiteindelijk het vertrouwen.

De oproep is gericht aan kiezers: wie echt verandering wil, moet verantwoordelijkheid nemen door betrokken en kritisch te blijven, en te werken aan vernieuwing van binnenuit in plaats van telkens op de nieuwste leider te springen.