De inflatie in Nederland blijft hoger dan in de rest van Europa, hoe komt dat?
In dit artikel:
Nieuwe cijfers van het CBS laten zien dat de Nederlandse inflatie nog altijd hoger ligt dan het Europese gemiddelde. Terwijl de gemiddelde inflatie in de EU richting het ECB-doel van 2 procent zakt, blijven prijzen in Nederland relatief sneller stijgen. Economen wijzen vooral op hogere lonen en sterk gestegen huurprijzen als belangrijkste oorzaken.
De loonopmars begon na de Russische invasie van Oekraïne in 2022, toen Europese landen minder Russisch gas afnamen en energieprijzen opliepen. Hogere energie- en algemene prijsdruk leidde tot stevige cao-eisen; bovendien dwingt een krappe arbeidsmarkt werkgevers tot loonsverhogingen om personeel vast te houden en aan te trekken. Rabobank-econoom Hugo Erken merkt op dat werkgevers een deel van die extra loonkosten doorberekenen aan consumenten. ABN AMRO-econoom Aggie van Huisseling voegt toe dat de inhaalslag van lonen in Nederland sterker was dan elders en dat de effecten nu geleidelijk afnemen doordat cao’s vaak voor langere periodes gelden.
Ook huurprijzen liggen in Nederland duidelijk hoger dan het EU-gemiddelde, wat veel gewicht heeft in de inflatieberekening. Verder spelen hogere voedselprijzen een rol; sommige stijgingen komen door wereldwijde schommelingen (slechte oogsten, toenemende vraag bij producten als koffie en cacao). Supermarkten verwerken daarnaast stijgende loonkosten in hun prijzen. Eenmalige beleidsmaatregelen zoals de accijnsverhoging op tabak in april 2024 en stijgingen van collegegeld hebben de inflatie verder opgedreven.
Een eenvoudige remedie is er niet. Hoewel renteverhoging door de ECB de vraag en daarmee prijzen kan temperen, is dat onwaarschijnlijk zolang het Europese geheel al richting 2 procent beweegt. Volgens Erken ligt een deel van de oplossing bij het verminderen van de arbeidskrapte of door productiviteitsgroei: ondernemers zouden meer kunnen inzetten op arbeidsbesparende technologieën en robotisering zodat groei minder afhankelijk wordt van hogere loonkosten.