De geheime energiebron voor Nederland in de toekomst? De accu's van miljoenen elektrische auto's

In dit artikel:

Het Nederlandse stroomnet komt onder druk te staan door de groeiende vraag naar elektriciteit — vooral ’s avonds tussen vijf en acht — terwijl auto’s, koken en verwarming tegelijk veel stroom vragen. ElaadNL, een samenwerkingsverband van netbeheerders, stelt in nieuw onderzoek dat elektrische auto's een deel van de oplossing kunnen zijn als ze bidirectioneel kunnen laden (vehicle-to-grid, V2G): de accu’s leveren tijdens piekuren stroom terug aan het net en laden ’s nachts weer op wanneer de vraag en prijzen laag zijn.

Als in 2050 alle Nederlanders met een eigen laadpaal terugleveren, voorziet ElaadNL in ongeveer 4,5 GW extra flexibel vermogen. Dat is bijna een kwart van het huidige piekvermogen en ruim 10 procent van het verwachte piekvermogen in 2050 — vergelijkbaar met het vermogen van zo’n vier nieuwe gascentrales. De stichting gaat ervan uit dat het aantal private laadpalen stijgt van circa 0,5 miljoen nu naar 2,2 miljoen in 2050, waardoor terugleveren ook financieel aantrekkelijker kan worden.

Praktijk en plannen: op dit moment kunnen de meeste elektrische auto’s nog niet terugleveren. In Utrecht loopt een pilot met deelauto’s van Renault (50 auto’s), die naar verwachting uitbreidt naar 500 voertuigen. Komend najaar start Kia met een proef voor particulieren en fabrikanten zoals Renault en initiatieven als WeDriveSolar willen volgend jaar V2G-auto’s op grotere schaal aanbieden. WeDriveSolar noemt een mogelijke opbrengst van “enkele euro’s per dag”, maar de precieze verdeling van inkomsten tussen autobezitter en bedrijf is nog onduidelijk; schattingen variëren van ongeveer 10–15 euro per week.

Obstakels zijn technisch en beleidsmatig: er is nog geen gemeenschappelijke standaard tussen auto- en laadpaalfabrikanten en Europese netbeheerders stemmen eisen af. Europa wil dat vanaf 2027 nieuwe openbare laadpalen bidirectioneel zijn. Ook financiële prikkels zijn nodig: variabele nettarieven kunnen sturen, en ElaadNL pleit voor afschaffing van dubbele energiebelasting waardoor terugleveren nu soms bestraft wordt. Het ministerie van Financiën onderzoekt dit complex vraagstuk maar heeft nog geen oplossing.

Onderzoekers en hoogleraren noemen de uitkomst van het onderzoek belangrijk en dringen aan op tempo; tegelijk waarschuwen zij dat onzeker is of alle autobezitters in 2050 daadwerkelijk meedoen. Techniek, regelgeving en verdienmodellen moeten worden opgelost om rijdende accu’s een betrouwbare buffer voor het net te laten vormen.