De fragiele vredesdeals van Trump lijken vooral bedoeld voor de bühne
In dit artikel:
Donald Trump beweert dat hij acht oorlogen heeft beëindigd door handelsdreigementen en druk uit te oefenen, maar in praktijk blijken veel van die “opgeloste” conflicten onvolledig, tijdelijk of helemaal niet daadwerkelijk bevroren. De krant bespreekt meerdere voorbeelden waarmee Trumps beweringen worden betwijfeld.
Thailand–Cambodja: na nieuwe grensgevechten beloofde Trump opnieuw te bellen om te bemiddelen. Eerder bemiddelde hij — samen met Maleisië — een kort staakt-het-vuren en een akkoord over tijdelijke grensmarkeringen, maar de kernoorzaak, de onduidelijke koloniale grenslijn, blijft bestaan. Cambodja prijst Trumps inmenging en zegt het geschil naar het Internationaal Gerechtshof te willen brengen; Thailand houdt militair de overhand en haalde recent F-16’s weer tevoorschijn, al beschuldigt het Cambodja van het blijven leggen van mijnen.
India–Pakistan: Trump zegt een staakt-het-vuren te hebben gefaciliteerd na hevige schermutselingen rond Kashmir. Pakistan prees Trump — zelfs met een Nobelprijsnomnatie — maar India ontkent bemiddeling en benadrukt bilaterale afspraken met Pakistan. De overeenkomst heeft de betrekkingen nauwelijks genormaliseerd: grenzen blijven grotendeels gesloten en New Delhi spreekt van een ‘gevechtspauze’ die ieder moment kan vervallen. Toen India publiekelijk Trumps rol ontkende, reageerde de Amerikaanse president met het opleggen van een handelsheffing van 50 procent.
Congo–Rwanda: Trump noemde de ondertekening van een vredesakkoord tussen Congo en Rwanda een “wonder”, maar geweld ging door. Rebellengroep M23 (volgens de VN gelinkt aan Rwanda) veroverde grote delen van Oost-Congo en smokkelde mineralen richting Rwanda. M23 zat niet aan tafel bij onderhandelingen en zette offensieven voort; recent vielen honderden doden en vluchtten ongeveer 200.000 mensen. Tegelijk wijzen gemaakte afspraken op Amerikaanse economische belangen: volgens Trump zouden de VS veel rechten op Congolese mineralen krijgen, terwijl Rwanda elke controle over M23 blijft ontkennen.
Israël–Iran: Trump profileert zich ook in het kortstondige geweld tussen Israël en Iran als bemiddelaar, maar de situatie toont ambiguïteit: de VS bleken zowel escalator (dreigementen met bombardementen) als actor (naar verluidt inzet van een zware bunkerbuster) voordat er een twaalfdaags staakt-het-vuren kwam. De vijandigheid is daarmee niet structureel opgelost.
Armenië–Azerbeidzjan: in het Witte Huis tekenden leiders een intentieverklaring die door beide partijen als een doorbraak werd geprezen. Critici noemen het eerder een gedwongen overgave van Armenië; veel essentiële punten — herstel van grondgebied, onderzoek naar etnische zuiveringen, en erkenning van rechten voor Nagorno-Karabach — blijven open. Een praktisch element van de deal is de aanleg van een transportcorridor naar Nachitsjevan, onder de naam TRIPP (Trump Route for Peace and Prosperity), die deels commerciële Amerikaanse belangen bedient.
Andere gevallen in Trumps lijst blijken geen echte oorlogen: bij Servië–Kosovo waren er geen gevechten dit jaar; Trump zegt een oorlog te hebben voorkomen door met handelsbeperkingen te dreigen. Ook Egypte–Ethiopië gaat primair om het diplomatieke geschil over de Grote Renaissancedam; er was geen gewapend conflict. En Trumps bewering dat hij de “genocide” in Gaza heeft opgelost via een twintigpuntenplan wordt betwijfeld: essentiële voorwaarden voor Palestijnse zelfbeschikking ontbreken en het geweld en de bezetting zijn niet gestopt; volgens berichten vielen na oktober nog tientallen doden door Israëlische aanvallen.
Motieven en problemen: het artikel schetst een patroon: Trump gebruikt handelstarieven en mediagenieke momenten om zich als vredestichter te profileren — met oog op internationale roem en mogelijk een Nobelprijs — terwijl onderliggende conflictaanhoudende oorzaken (territoriale claims, historische grieven, rebellengroepen, economische belangen zoals mijnbouw) vaak onopgelost blijven. Bovendien brengen sommige afspraken commerciële componenten of Amerikaanse zakelijke belangen binnen bereik (zoals toegang tot mineralen of beheer van transportcorridors), wat de vraag oproept of het gaat om duurzame vrede of om geopolitieke en economische transacties.
Kortom: veel van Trumps geopolitieke successen zijn meer vorm dan inhoud: publieke handdrukken en afspraken luwen tijdelijk het geweld vaak niet, belangrijke actoren zitten soms buiten de tafel, en diepe oorzaken van conflicten blijven bestaan.