'De extreemrechtse haatpolitiek van Wilders leidt naar de rellen in Den Haag'
In dit artikel:
Campagnestrateeg Jelle de Graaf stelt dat de gewelddadige rellen na het protest van ‘Els Rechts’ in Den Haag niet losstaan van de politieke normalisering van extreemrechts, maar er het logische gevolg van zijn. Volgens hem loopt er een directe lijn van de haatretoriek van Geert Wilders en soortgelijke politici naar het straatgeweld van afgelopen weekend: tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen werd opnieuw een discriminerend betoog gehouden, moslims werden opnieuw als zondebok neergezet, en er kwam nauwelijks rijksbrede veroordeling die het probleem bij de wortel zou aanpakken.
Wat er gebeurde in Den Haag — agenten aangevallen, politieauto’s in brand, het partijkantoor van D66 beschadigd en de poort van het Binnenhof bestormd — illustreert volgens De Graaf hoe wat jarenlang geaccepteerd is in het politieke discours kan escaleren naar fysiek geweld. Hij plaatst dit niet als uniek Nederlands fenomeen, maar als onderdeel van een internationaal patroon: vergelijkingen worden gemaakt met de bestorming van het Capitool in de VS en het parlementsgebouw in Brazilië. De oorzaak ziet hij in decennialange verschuivingen waarbij ook middenpartijen in het electorale steekspel naar rechts opschuiven en daarmee extreemrechts gedachtegoed normaliseren.
De Graaf bekritiseert politici die zich weliswaar ‘afstand’ nemen van de rellen maar nalaten te erkennen welke politieke retoriek die geweldcultuur voedt. Voor hem is extreemrechts niet slechts politiek meningsverschil maar een inherent gewelddadige ideologie: het dehumaniseren van mensen op basis van religie, gender of geaardheid is al een vorm van geweld voordat straten ontbranden. Daarom pleit hij voor vroegtijdig ingrijpen in het parlementair debat: het gedachtegoed blootleggen, isoleren en juridische en politieke grenzen trekken voordat het escaleert.
Tegelijk tekent De Graaf ook tegenbewegingen: in het Westerpark in Amsterdam kwamen duizenden samen voor een campagne voor solidariteit en tegen verdeel-en-heerspolitiek; in Utrecht marcheerden ongeveer 3000 mensen voor het vrije woord. Die acties illustreren volgens hem wat de meerderheid van de bevolking wil: een politiek gericht op woningen, zorg, onderwijs en een leefbare planeet in plaats van op zondebokpolitiek.
De hoofdvraag die hij politici voorhoudt is simpel maar scherp: willen zij meer of minder extreemrechts geweld? De Graaf roept op tot concrete stappen — niet alleen veroordelingen — om extreemrechts in het parlement en op straat tegen te houden.