De EU houdt zich doof en blind voor kinderen die Soedan ontvluchten voor geweld
In dit artikel:
Save the Children publiceert het rapport Gevaren trotseren (november 2025) waarin het aantoont dat alleen reizende Soedanese kinderen systematisch geweld, uitbuiting en psychologisch trauma oplopen tijdens hun vlucht via de route Soedan–Egypte–Libië–Griekenland–Balkan. Voor het onderzoek werden medewerkers van de organisatie, die kantoren langs de hele route hebben, en 66 onbegeleide of van familie gescheiden kinderen geïnterviewd. De organisatie waarschuwt dat de schade zich stapelt: wat kinderen in Soedan meemaken wordt tijdens de doorreis herhaald en verergerd.
In Egypte treft veel van deze kinderen represailles: arrestaties, gedwongen terugkeer naar Soedan en nauwelijks toegang tot opvang, onderwijs of gezondheidszorg. Na de grenssluiting door Egypte in mei 2024 en de daaropvolgende deportaties werden alleen al in de eerste tien maanden van 2024 naar schatting zo’n 18.000 Soedanezen teruggestuurd, aldus onderzoeker Thomas Spijkerboer. De EU speelt volgens Save the Children een belangrijke rol: het migratieakkoord met president Al‑Sisi omvat grote financiële steun (onder andere 1,8 miljard euro plus aanvullend pakket), waarvan slechts een klein deel bestemd is voor bescherming en opvang — het merendeel gaat naar grensbewaking, terugkeer en anti‑smokkelmaatregelen. Daardoor ontbreken veilige, legale routes en voorzieningen, wat kinderen dwingt naar mensensmokkelaars te grijpen.
De tocht via Libië brengt extra risico’s: detentie door gewapende groepen, zware mishandeling, honger en afpersing zijn geen uitzondering; ontsnapte kinderen vertrekken vervolgens per boot naar Griekenland met directe levensgevaarlijke gevolgen. In Europa komt een nieuwe laag leed: kinderen worden soms als smokkelaars gekarakteriseerd en gearresteerd (er zijn voorbeelden van minderjarigen die een boot moesten besturen onder dwang), belanden in detentie zonder adequate zorg en lopen risico op arbeidsuitbuiting en schuldslavernij. Pushbacks en geweld op de Balkan verergeren de situatie.
Save the Children concludeert dat het externe migratiebeleid van de EU mede bijdraagt aan schendingen van kinderrechten. Het rapport pleit onder meer voor een herverdeling van EU‑middelen van grenscontrole naar bescherming en opvang, betere toegang tot registratie en asielprocedures, en kindergerichte hulpverlening langs hele de route. Politieke realiteit in Brussel — een sterkere rechtse/rechtsextreme stroming — bemoeilijkt echter de kans dat beleid verandert. Europarlementariër en rapporteur over Egypte Tineke Strik steunt de oproep tot debat, maar is sceptisch over onmiddellijke veranderingen.