De Deense schrijfster Naja Marie Aidt onderzoekt: blijft je 'kern' intact na een leven vol trauma?
In dit artikel:
In de roman Oefeningen in donkerte van Naja Marie Aidt volgt de lezer het leven van een 57-jarige vrouw die worstelt met de nasleep van een traumatische, gewelddadige gebeurtenis. Ze kampt met slapeloosheid, nachtmerries en een verlammende emotionele verdoving, waardoor ze vooral aan het overleven is. Met hulp van haar therapeut probeert ze langzaam haar trauma te verwerken door het moment van pijn steeds opnieuw onder ogen te zien. Tegelijkertijd ontrafelt ze haar levensverhaal, dat gekenmerkt wordt door een problematische jeugd met een gewelddadige vader, een overleden zus verslaafd aan drugs en een depressieve moeder. De vertelstructuur van de roman weerspiegelt deze zoektocht: een continue, vloeiende stroom van herinneringen en gevoelens zonder duidelijke hoofdstukindeling, wat het isolement en de eenzaamheid van de hoofdpersoon versterkt.
Ondanks de zwaarte van het thema straalt de roman opmerkelijke lichtheid en tederheid uit. Dit blijkt onder andere uit de zorgzame rol van haar vriendinnen, die als ‘engelen’ fungeren, en de poëtische, beeldrijke taal die Aidt hanteert. De vrouw ervaart een opmerkelijk moment van vrijheid en eigenaarschap over haar verouderende lichaam, los van verwachtingen of verplichtingen, wat een nieuw perspectief op het leven opent. Oefeningen in donkerte gaat daarmee niet alleen over trauma en verwerking, maar ook over de zoektocht naar een onaantastbare kern van het zelf, de veerkracht om het donker te trotseren en uiteindelijk de mogelijkheid om schoonheid te ontdekken te midden van pijn.