De chatbot van het Zweedse Aftonbladet kan véél meer vragen beantwoorden dan de journalisten van de krant

dinsdag, 10 juni 2025 (13:55) - Stimuleringsfonds voor de Journalistiek

In dit artikel:

De Zweedse krant Aftonbladet loopt voorop in het gebruik van AI binnen de journalistiek en experimenteert nadrukkelijk met innovatieve toepassingen. Sinds de lancering van ChatGPT is er een speciale AI-werkgroep gevormd, bestaande uit journalisten, developers en een UX-specialist, die zich fulltime bezighoudt met AI-toepassingen. Hun aanpak bestaat uit een stapsgewijze implementatie, beginnend met educatie en interne tools, gevolgd door publiekgerichte oplossingen zoals AI-chatbots.

Deze chatbots, gebouwd met Retrieval Augmented Generation (RAG) technologie, zoeken uitsluitend informatie in het eigen archief van de krant en vermelden altijd de bron. Dit strikte protocol voorkomt dat de bots fouten maken door informatie uit oncontroleerbare bronnen te halen. Volgens het team zijn dergelijke bots vergelijkbaar met zoekmachines, waarbij gebruikers de antwoorden kunnen verifiëren via links. Anders dan veel andere nieuwsorganisaties heeft Aftonbladet ervoor gekozen om AI-gegenereerde content zonder menselijke tussenkomst te publiceren, mits met een disclaimer die waarschuwt voor het feit dat antwoorden geverifieerd moeten worden.

Een van de succesvolle toepassingen is de ‘EU Election Buddy’, die tijdens de Europese verkiezingen ruim 150.000 vragen beantwoordde, gevolgd door een ‘US Election Buddy’ met 600.000 vragen. De chatbots hebben geleid tot aanzienlijke gebruikersgroei, met onder meer 115.000 nieuwe accounts en een grote vertegenwoordiging van jonge gebruikers onder 36 jaar. Hiermee slaagt Aftonbladet erin een jongere, digitaal vaardige doelgroep te bereiken.

De nieuwste chatbot, ‘Hej Aftonbladet’, verwijst naar het nieuwsarchief van de afgelopen drie jaar en helpt gebruikers met vragen over actualiteiten, het weer en tv-programma’s. Deze bot beantwoordde binnen enkele weken al een miljoen vragen. Ondanks de hoge kosten en ureninvestering benadrukken de Aftonbladet-medewerkers dat innovatie essentieel is om voorop te blijven lopen, vergelijkbaar met hun pioniersrol bij de lancering van de eerste website.

De interactie met de chatbots verscherpt bovendien het inzicht in de nieuwsbehoeften van het publiek, doordat vragen op een natuurlijke manier worden verzameld en geanalyseerd. Deze aanpak versterkt de relatie tussen menselijke journalisten en hun lezers en biedt een waardevolle aanvulling op traditionele feedbackmethoden. De ervaringen van Aftonbladet met AI werden recent gedeeld op het techcongres SXSW in Austin, waar ook grote internationale media zoals The New York Times en Associated Press hun toepassingen presenteerden.