De boerderij van deze eendenhouders is nu al voor de derde keer ontruimd
In dit artikel:
In de Gelderse vallei zijn de Van Wikselaars opnieuw hard geraakt door vogelgriep: eendenhouder Gert ontdekte vorige week dinsdag in stal 4 meteen dat er iets mis was toen de gebruikelijke herrie van de dieren ontbrak. Het gezin in Nijkerk ervaart dit nu voor de derde keer (eerder in 2003 en 2023). Hun bedrijf telt ongeveer 10.000 broedeenden verdeeld over zeven stallen; de eieren worden elders uitgebroed tot kuikens.
Na de eerste signalen kwam de dierenarts met een sneltest, gevolgd door bevestiging van de NVWA en taxateurs die de schade opnemen. Omdat alle materialen en voorraad die met de besmetting in aanraking kunnen zijn vernietigd moeten worden, geldt dat ook voor niet-besmette dieren in andere stallen. De vergoeding loopt via een door pluimveehouders gevuld diergezondheidsfonds; de taxatiewaarde van eenden hangt onder meer af van leeftijd en verstrekte voeding. Voor de ruiming werd CO2 gebruikt om de dieren dood te maken; medewerkers van ruimploegen en machines ruimden de kadavers op en laadden ze af. Daarna gelden strenge schoonmaak- en ontsmettingsperiodes en is er tijdelijk geen inkomen voor het gezin. Gert en zijn vrouw Mariëlle spreken over de machteloosheid ondanks alle hygiënemaatregelen: “Elke dag sta je met angst en beven op,” zegt zij.
De emotionele impact is groot. Het stel ontvangt steun van buren, zakenrelaties en zelfs de burgemeester; die betrokkenheid helpt bij de verwerking. Persoonlijk houvast vinden ze in familie (drie weken geleden is hun eerste kleinkind geboren) en in hun geloof — een kerkdienst en bijbehorende teksten geven troost. Voor de opvolging van het bedrijf is voorzien dat er in februari mogelijk weer broedeenden geleverd kunnen worden als proeven met een vaccin succesvol zijn.
Op landelijk niveau duikt de vogelgriep dit najaar na twee rustigere winters opnieuw op. Wilde watervogels — met name eenden, ganzen en zwanen — worden door het land heen aangetroffen en er zijn recent ook uitbraken bij meerdere pluimveebedrijven. Deskundigen wijzen al jaren op risico’s door de concentratie van veel pluimveebedrijven en dieren, maar bij de Van Wikselaars klinkt dat niet als een sluitende verklaring: infecties lijken ook hobbyhouders te treffen terwijl sommige dicht op elkaar staande bedrijven ongemoeid blijven.
De case van de Van Wikselaars illustreert de combinatie van economische schade, ingrijpende sanering en persoonlijke emotie die een vogelgriepuitbraak met zich meebrengt, en waarom boeren hopen op een effectief vaccin en beleid dat verdere verspreiding helpt voorkomen.