De Albanese AI-minister is inmiddels zwanger

In dit artikel:

De Albanese premier Edi Rama heeft een virtueel kabinetlid gepresenteerd: Diela, volgens hem ’s werelds eerste door AI geschapen minister, krijgt de opdracht toezicht te houden op overheidsaanbestedingen en corruptie terug te dringen. De aankondiging volgde op Rama’s grote verkiezingswinst in mei 2025; Diela werd al in januari 2025 als digitale assistent op het e-Albanië-platform gelanceerd. Het systeem, gekleed in traditionele kleding, heeft volgens de regering ruim 36.600 digitale documenten uitgegeven en bijna duizend diensten verricht, als onderdeel van pogingen de toewijzing van publieke middelen transparanter te maken.

Corruptiebestrijding is een centrale drijfveer: Albanië staat in Transparency International’s Corruption Perceptions Index (2024) 98ste van 180 landen met een score van 37, en de regering ziet hervormingen als randvoorwaarde voor toetreding tot de EU, die Rama voor 2030 nastreeft. De inzet voor AI-bewaking bouwt voort op het eerder gelanceerde e-Albanië (2015), dat volgens rapporten administratieve vertragingen met circa 30 procent heeft teruggedrongen en de dienstverlening, vooral op het platteland, verbeterde. Tegelijk blijven wantrouwen en schandalen uit het verleden (zoals beschuldigingen van stemkoop en wanbeheer in 2019) en een nog onvolledige rechtsstaathandhaving politieke obstakels.

Rama, nu aan zijn vierde termijn, profileert zich als onconventioneel hervormer en zoekt met theatrale acties aandacht voor zijn beleid. Recent maakte hij ook bekend dat Diela “zwanger” is en straks 83 nieuwe AI‑agenten zal voortbrengen die de Socialistische Partij in het parlement moeten ondersteunen — een stunt die vragen oproept over de juridische, ethische en praktische implicaties van het inzetten van AI in bestuursfuncties. De maatregel kan efficiency en transparantie bevorderen, maar roept tegelijkertijd bezorgdheid op over toezicht, verantwoordelijkheid en de rol van menselijke instituties in het bestrijden van corruptie.