Dat de PVV woensdag de grootste wordt is nog niet in beton gegoten
In dit artikel:
Geert Wilders en zijn PVV lijken niet het boost te hebben gekregen van het SBS-debat die ze twee jaar geleden wel ontvingen. Waar dat debat destijds een omslagpunt was en Wilders in de dagen erna sterk steeg, laten recente peilingen van Maurice de Hond en Ipsos I&O nu geen vergelijkbare opleving zien. Met nog enkele dagen tot de verkiezingen is de uitkomst dus allerminst zeker.
Tijdens het SBS-debat stond Wilders vaker in de verdediging dan in de aanval, terwijl de overige lijsttrekkers eenduidig aangaven dat zij een kabinet onder leiding van Wilders willen uitsluiten. Die boodschap lijkt langzaam bij sommige kiezers door te dringen: Ipsos I&O signaleert verschuivingen van PVV-kiezers richting JA21 en VVD. De VVD-leider, Dilan Yesilgöz, oogt hierdoor gesterkt; zij heeft de laatste campagneweek zonder grote fouten doorstaan en lijkt uit een eerdere negatieve spiraal te zijn geklommen, mede dankzij haar optreden tijdens het debat.
Het CDA daarentegen kreeg een moeizame week. Partijleider Pieter Omtzigt werd bekritiseerd na opmerkingen over het spanningsveld tussen gelijkheidsrechten en vrijheid van onderwijs in reactie op ervaringen van een homoseksuele jongen op een reformatorische school. Omtzigt corrigeerde later publiekelijk zijn formulering en benadrukte empathie, maar zijn positie bleek onvoldoende om reputatieschade te vermijden; Ipsos I&O ziet voor het CDA een flinke terugval in zetels.
D66 (Rob Jetten) profiteert licht: ondanks zijn afwezigheid bij het SBS-debat verliest hij geen zetels en stijgt iets, terwijl GL-PvdA (Timmermans) stabiel blijft rond de 23 zetels. Ipsos I&O geeft D66 ook de grootste groeipotentie in de resterende campagneperiode.
Met nog debatten gepland — EenVandaag op maandag en het traditionele NOS-slotdebat op dinsdag — en 2 miljoen kijkers die het SBS-debat zagen, blijft de kiezersdynamiek in beweging. De verkiezingstoestand is dus nog onbeslist en kleine verschuivingen in de laatste dagen kunnen beslissend blijken.