Dan maar zonder de VVD

In dit artikel:

In Den Haag ontstaat volgens Simon van Teutem een kentering: de VVD hoeft niet langer het vanzelfsprekende middelpunt van de macht te zijn. Na ruim vijftien jaar dominantie slijt het beeld dat Nederland alleen bestuurbaar is mét de VVD. CDA-leider Henri Bontenbal drukte die verzadiging al uit — “ik ben het spuugzat” — en zijn toon weerspiegelt een bredere bereidheid om anders te vormen.

Van Teutem en de auteur van het stuk voeren aan dat de VVD geleidelijk van klassiek liberalisme naar een populistische blokkadepartij is gegroeid: inhoud wordt opgeofferd aan angst voor kiezers, en politiek wordt vaak gereduceerd tot tegenhouden. Tegelijk laten gemeenten, provincies en regio’s zien dat brede, inhoudelijke samenwerking wél kan werken — soms juist mét of naast PvdA, GroenLinks en CDA — bij vraagstukken als woningbouw, bereikbaarheid en energie.

Het concrete voorstel is om CDA en D66 eerst samen een proeve van regeerakkoord te laten opstellen. Niet om anderen uit te sluiten, maar om inhoud te prioriteren en een uitnodigend kader te creëren waar andere constructieve partijen op aan kunnen haken. Zo draait het proces om verantwoordelijkheid en beleid, in plaats van om machtspolitiek; dan moet de VVD uitleggen waarom zij niet meedoet, in plaats van andersom.

De kernboodschap: de democratie hoeft niet gegijzeld te worden door de angst van één partij om macht te verliezen. Vernieuwing begint volgens Van Teutem met de samenleving centraal zetten en, indien nodig, regeren zonder de VVD als voorwaarde.