D66-rechters delen weer fopstraf uit: Terrorist Ayoub M. lachend naar de kliniek na dodelijke steekpartij
In dit artikel:
Op 19 september vorig jaar stak de 23‑jarige Ayoub M. bij de voet van de Erasmusbrug in Rotterdam twee mensen neer; een 32‑jarige Rotterdammer overleed, een Zwitserse toerist raakte gewond. Tijdens de aanval riep de dader volgens ooggetuigen onder meer religieuze leuzen. De rechtbank in Schiphol stelde vast dat het om moord, meerdere pogingen tot moord en bedreiging met een terroristisch motief ging — maar oordeelde tegelijk dat de dader “volledig ontoerekeningsvatbaar” was vanwege een psychose en schizofrenie met religieuze wanen. Als gevolg daarvan hoeft hij geen gevangenisstraf uit te zitten; hij wordt in het tbs‑circuit geplaatst voor zorg en behandeling.
Het Openbaar Ministerie had gevraagd om twintig jaar cel en tbs, waarbij het stelde dat M. weliswaar verminderd maar niet volledig ontoerekeningsvatbaar was: de aanschaf van messen, het reizen naar een drukke plek en het roepen van slogans zouden op een ideologische drijfveer wijzen. De rechtbank maakte echter de scherpe scheiding: erkent het terroristische motief, maar kent alsnog geen straftoe rekenbaarheid toe. Daardoor krijgt de dader geen retributieve straf, alleen gedwongen behandeling.
De columnist reageert met verontwaardiging: het vonnis zou de kloof tussen rechtspraak en maatschappelijke veiligheid vergroten en een signaal afgeven dat wie psychische klachten opvoert, ontkomt aan gevangenisstraf. Er wordt gewezen op bijna‑heldhaftig ingrijpen van omstanders — waaronder een personal trainer — die de man ter plekke wisten overmeesteren; volgens de schrijver worden slachtoffers en hun nabestaanden door de uitspraak tekortgedaan. Ook wordt kritiek geuit op het tbs‑systeem: eerdere incidenten met terugkerende delicten of misbruik binnen klinieken ondermijnen volgens de opinie de waarborg dat tbs‑behandeling voldoende veiligheid biedt.
De tekst is een uitgesproken opinie en eindigt met oproepen tot politieke ingrepen — onder meer om de rol van psychiaters in strafzaken te beperken en zwaardere straffen bij moord en terrorisme te eisen — en bevat fondsenwervende passages van de publicatie zelf. De zaak illustreert de spanning tussen juridische criteria voor toerekeningsvatbaarheid, het erkennen van een terrorismemotief en maatschappelijke verwachtingen van straf en veiligheid.