D66-leider Jetten: eiland opspuiten in het IJsselmeer voor woningbouw
In dit artikel:
D66 wil in haar verkiezingsprogramma een compleet nieuwe stad op kunstmatig land in het Markermeer bouwen: voorlopig IJstad. Het plan voorziet in zo’n 60.000 woningen op een opgespoten eiland tussen het IJmeer en het Markermeer, op de as tussen Amsterdam en Flevoland. Volgens partijleider Rob Jetten moet dit grootschalige project een deel van de acute woningnood aanpakken en tegelijkertijd de natuur verbeteren, naar het voorbeeld van de eerder aangelegde Markerwadden die volgens D66 leidde tot betere waterkwaliteit en meer vogels.
De geschatte kosten bedragen ongeveer 20 miljard euro. Ruim de helft daarvan zou opgaan aan een nieuwe verbinding tussen Amsterdam en Almere — de lang besproken IJmeerverbinding — waarmee ook bereikbaarheid en files zouden verbeteren. Die verbinding maakt het mogelijk dat Almere een nieuwe woonwijk van circa 30.000 woningen ontwikkelt; het eiland zou aan die verbinding gekoppeld worden. De resterende miljarden zijn bestemd voor het ophogen en droogleggen van het eiland en voor natuurverbeterende maatregelen.
Jetten benadrukt dat kleinschalige oplossingen onvoldoende zijn: „De woningnood kan niet worden opgelost door klein te denken.” Hij erkent dat het plan op tegenstand kan stuiten; belangen van natuur- en recreatiepartijen botsten eerder al bij projecten als de Markerwadden. D66 ziet echter precedenten — zoals opgespoten terreinen voor bedrijventerreinen bij de Rotterdamse Maasvlakte — als rechtvaardiging om ook voor woningbouw op nieuw land te kiezen.
Het voorstel is één onderdeel van D66’s bredere visie; eerder zei Jetten dat er tien nieuwe steden nodig zijn om het tekort op te lossen. Andere partijen hebben eveneens ambitieuze, maar andere oplossingen in hun programma’s: GroenLinks-PvdA wil vliegvelden transformeren tot woonwijken, Volt ziet woonruimte op het terrein van Tata Steel en de PVV wil het Mediapark in Hilversum benutten.
De urgentie is groot: er zijn naar schatting ruim 900.000 woningen nodig om het huidige tekort te dichten. Oorzaken zijn onder meer een periode van te weinig bouwactiviteit (door hoge grondprijzen en stikstofbeperkingen), meer eenpersoonshuishoudens en bevolkingsgroei door migratie — een thema waarop vrijwel alle partijen willen sturen, maar met uiteenlopende aanpakken. D66 maakt haar volledige verkiezingsprogramma vrijdag bekend.