D66 en ChristenUnie tegenover elkaar in debat over levenseinde
In dit artikel:
Woensdagmiddag voor Pakhuis de Zwijger deelden vrijwilligers flyers uit voor het burgerinitiatief Levenseinderegie, terwijl in de zaal zo’n honderd vooral oudere bezoekers bijeen waren voor een verkiezingsdebat over het levenseinde. De bijeenkomst was georganiseerd door de Nederlandse Vereniging voor Vrijwillige Euthanasie, het Humanistisch Verbond en Carend; zes (kandidaat)Kamerleden gingen met elkaar in debat: Joëlle Gooijer‑Medema (ChristenUnie), André Poortman (CDA), Harry Bevers (VVD), Wieke Paulusma (D66), Julian Bushoff (GroenLinks‑PvdA) en Rens de Boer (Volt).
Over twee onderwerpen bestond veel overeenstemming: het gesprek over het levenseinde moet door de overheid worden bevorderd, en palliatieve zorg hoort dezelfde prioriteit te krijgen als curatieve zorg. Bij de spannender kwesties tekenden zich duidelijke scheidslijnen af, vooral langs religieuze lijnen.
De vraag of euthanasie uit het Wetboek van Strafrecht moet worden gehaald verdeelde de christelijke partijen (CDA, ChristenUnie) en de niet‑christelijke partijen. D66 en GroenLinks‑PvdA zien euthanasie als zorg en willen de strafrechtswaas wegnemen om taboes te doorbreken; de ChristenUnie en het CDA vinden het te risicovol en willen de huidige wettelijke bescherming behouden. De VVD staat sceptisch maar opent voorzichtig de deur voor alternatieven als tuchtrecht voldoende bescherming kan bieden.
Ook de stelling dat zelfbeschikking over het sterven een mensenrecht zou moeten zijn leverde verdeeldheid op: D66 en GroenLinks‑PvdA zijn voor, CDA, ChristenUnie en Volt tegen, VVD neutraal. Tegenstanders vrezen dat een mensenrecht op sterven uitlegbaar en afdwingbaar zou worden — met risico’s voor kinderen, gevangenen en kwetsbare, eenzame mensen die onder druk kunnen komen te staan. De ChristenUnie benadrukt daarnaast zorgen over stijgende euthanasiecijfers en druk op artsen; het CDA wijst erop dat mensenrechten universeel en opeisbaar zijn en daarom beperkt toepasbaar lijken op deze vraag.
Kort samengevat: er is brede steun voor betere gesprekken en palliatieve zorg, maar fundamentele meningsverschillen over de juridische plek van euthanasie en de vraag of sterven een mensenrecht is, maken het onderwerp tot een scherp verkiezingsthema waarbij vooral christelijke en niet‑christelijke partijen tegenover elkaar staan.