D66 en CDA willen afbouw hypotheekrenteaftrek en dwangwet asielopvang behouden

In dit artikel:

D66 en CDA hebben een formatiedocument gepresenteerd, getiteld Samen aan de slag voor een sterker Nederland, dat de inhoudelijke basis moet vormen voor kabinetsonderhandelingen. Vijf weken na de verkiezingen begint daarmee eindelijk het inhoudelijk overleg; informateur Sybrand Buma zoekt nu samen met beide partijen naar andere partners voor een coalitie.

Het voorstel bevat meerdere omstreden maatregelen. D66 en CDA willen de hypotheekrenteaftrek afbouwen, zonder concrete timing of tempo te noemen. Ze willen ook gebruikmaken van de EU‑mogelijkheden om defensieuitgaven buiten het begrotingstekort te houden — een idee dat VVD en met name JA21, onder leiding van Joost Eerdmans, fel verwerpen. De partijen willen verder de spreidingswet handhaven, wat eveneens frictie oplevert met rechts.

Op migratie kiezen de twee voor beperkte verscherping: tijdelijke verblijfsvergunningen van drie jaar en verschillende statussen voor asielzoekers, in lijn met onderdelen van de eerdere noodwet. GroenLinks/PvdA verzet zich tegen deze koers. In de zorg zoeken D66 en CDA naar bezuinigingen: zij willen het door het huidige kabinet beoogde ruime halveren van het eigen risico terugdraaien en het basispakket beperken; ook willen ze de kosten van ouderenzorg dempen via eigen bijdragen of langer thuis wonen. In sociale zekerheid richten ze zich op minder gebruik van arbeidsongeschiktheidsregelingen, maar AOW en WW blijven onaangetast.

Wonen en stikstof volgen grotendeels het huidige beleid: vastgehouden doelen voor 100.000 woningen per jaar, strengere stikstofreductie met doelen in 2030 en 2035, en in uiterste gevallen verplaatsing of uitkoop van boeren.