D66 en CDA draaien de strop aan: 'Experts' adviseren totale vernietiging boerenstand (en de stikstofcrisis is nep!)
In dit artikel:
In Den Haag hebben D66’er Rob Jetten en CDA’er Henri Bontenbal onlangs een klein ‘expertoverleg’ gevoerd over de stikstofproblematiek, waarbij hoogleraar omgevingsrecht Chris Backes en PBL-onderzoeker Marko Hekkert advies gaven. Volgens die experts komt ongeveer driekwart van de stikstofneerslag uit de landbouw, en daarom zou de grootste reductie daar moeten plaatsvinden. In de analyse van de publicist is die conclusie voorspelbaar en selectief: kritische wetenschappers en internationale vergelijkingen die de Nederlandse stikstofcrisis relativeren, zouden niet zijn uitgenodigd.
De kernkritiek van het artikel is dat dit overleg vooral dient om politiek gewenste maatregelen te legitimeren. Door landbouw ‘los te koppelen’ van industrie en verkeer — zoals voorgesteld door één van de aanwezige juristen — zouden woningbouw, industrie-uitbreiding en vliegverkeer kunnen doorgaan, terwijl het agrarische deel van de sector de grootste lasten krijgt opgelegd. De auteur bestempelt dit als een bewuste strategie om boeren ruimte en grond af te nemen: van woningbouw en datacenters tot zon- en windprojecten.
Verder wordt benadrukt dat de Nederlandse situatie volgens de schrijver kunstmatig en uitzonderlijk is: steekproefsgewijs wijst hij op buurlanden zoals Duitsland en België, waar men minder strikte aanpak en andere rekenmodellen hanteert en waar een vergelijkbare ‘crisis’ niet lijkt te spelen. Ook het Aerius-model en de rol van rekenmeesters bij het PBL worden genoemd als kwestieus — modellen en juridische constructies die volgens critici meer papier dan praktijk weerspiegelen. De toon is scherp: de maatregelen zouden niet primair natuurdoelen dienen, maar ruimte- en machtsbelangen van een politieke technocratie.
De schrijver stelt dat deze aanpak grote risico’s houdt voor voedselzekerheid en boerengezinnen: als alleen de landbouw wordt aangescherpt terwijl industrie en verkeer minder worden geraakt, verdwijnt een belangrijke producent. De reportage roept op tot verzet en koppelt de stikstofdiscussie aan bredere politiek-ideologische zorgen over elites en eigendomsrechten; ook verschijnen oproepen tot petitieacties in de tekst.
Kort extra context voor wie dit niet volgt: de Nederlandse stikstofdiscussie is voortgekomen uit Europese Natura2000-regels en rechterlijke uitspraken die bouw- en vergunningen beïnvloedden. Het Aerius-rekenmodel en adviesinstituten zoals het PBL spelen een centrale rol bij het vertalen van die regels naar beleid — iets wat in Nederland, zeker onder boeren en hun vertegenwoordigers, veel discussie en verzet oproept.