Crest Hotel, Bouwcentrum en Gedempte Zuiderdokken: waarom Antwerpenaren wel Sportpaleis en geen AFAS Dome zullen zeggen
In dit artikel:
Antwerpenaren houden vast aan vertrouwde plaatsnamen, ook wanneer officiële namen veranderen. Stadsgids Tanguy Ottomer legt uit dat oude benamingen vaak generaties overleven: een nieuwe naam heeft meestal één à twee generaties nodig om ingeburgerd te raken — en soms lukt dat helemaal niet.
Recente voorbeelden: het Sportpaleis werd omgedoopt tot AFAS Dome, maar veel inwoners zullen het gebouw blijven aanduiden als het Sportpaleis, onder meer omdat sponsornaamgevingen tijdelijk kunnen zijn. Het vroegere Nationaal Bouwcentrum, geopend in 1958 als informatie- en expositiecomplex, heet sinds eind jaren tachtig Antwerp Expo na een uitbreiding, maar voor velen blijft het gewoon het Bouwcentrum. Evenzo wordt de hoge witte toren langs de Singel nog vaak ‘Crest Hotel’ genoemd, hoewel er al jaren ‘Crowne Plaza’ op prijkt.
Ruimtelijke veranderingen beïnvloeden ook de naamgeving: de Zuiderdokken werden eind jaren zestig gedempt en later tot parking omgevormd; recent kreeg de locatie officieel de naam Zuidpark — jongere generaties zullen die term sneller gebruiken, oudere generaties spreken nog van de Gedempte Zuiderdokken of simpelweg de Zuiderdokken. Ottomer illustreert dat namen met sterke historische of sociale bindingen blijven voortleven, terwijl commerciële labels minder kans maken om permanent in de volksmond te blijven.
Andere opvallende cases uit de stadsgeschiedenis tonen dat bijnaam of gewoonterecht soms de officiële benaming voorbijstreeft. De Boerentoren heette oorspronkelijk ‘Torengebouw’, maar de spotnaam werd gemeengoed; de Franklin Rooseveltplaats was ooit bekend als ‘Geuzenhofkes’. Het stationsgebouw dat veel mensen Centraal noemen, staat bij oudere bewoners nog bekend als de Middenstatie — zelfs zichtbaar in gouden letters op het gebouw.
Kort gezegd: naamgeving in Antwerpen is een mix van geschiedenis, herinnering en gebruik. Officiële naamswijzigingen, zeker commerciële, botsen vaak op lokaal geheugen en gewoontevorming; echte verandering vereist tijd en generaties, of een ingrijpende maatschappelijke verschuiving die oude referentiekaders vervangt.