CPB: hogere defensie-uitgaven zorgen nauwelijks voor extra groei

In dit artikel:

Het Centraal Planbureau (CPB) concludeert dat hogere Nederlandse defensie-uitgaven waarschijnlijk nauwelijks — en mogelijk helemaal niet — tot extra economische groei leiden. De analyse volgt op de NAVO-afspraak in Den Haag om uitgaven de komende jaren te verhogen en is gebaseerd op bestaande wetenschappelijke literatuur vertaald naar de Nederlandse situatie. Belangrijke oorzaken zijn een krappe arbeidsmarkt en het feit dat veel nieuw materieel naar verwachting wordt geïmporteerd, waardoor weinig extra productie in eigen land ontstaat. Wel groeit het onderhoudswerk, maar dat verdringt vaak andere activiteiten omdat de arbeid schaars is, waardoor het netto-effect op bbp klein blijft. Afhankelijk van hoe de extra uitgaven worden gefinancierd — via bezuinigingen elders of hogere belastingen — kan het totaalresultaat zelfs negatief uitpakken. Het CPB wijst er ook op dat defensie-investeringen minder productiviteitswinst opleveren dan bijvoorbeeld infrastructuur en dat defensieonderzoek vaak te specifiek is om brede economische spillovers te genereren; grote doorbraken zoals GPS zijn uitzonderingen en minder waarschijnlijk bij kleinschalig Nederlands onderzoek. Eerder waarschuwden ook economen van Economische Zaken voor dezelfde risico’s. Voor beleidsmakers betekent dit dat alleen meeruitgaven zonder gerichte nationale inkoop- en onderzoeksstrategie niet automatisch economische voordelen brengen.