Conflict China en Japan duurt voort, incident rond Senkaku-eilanden

In dit artikel:

In de wateren rond de betwiste Senkaku-eilanden (Diaoyu in China), dicht bij Taiwan, zijn schepen van de Chinese en Japanse kustwacht recent met elkaar in aanvaring gekomen. Beide kanten beschuldigen elkaar ervan illegaal in het gebied te varen en geven aan elkaars vaartuigen uit de buurt van de eilanden te hebben gedreven. China zegt dat een Japanse vissersboot zich ongeoorloofd had genaderd; Japan meldt dat twee Chinese kustwacht-schepen zijn onderschept toen ze een Japanse vissersboot benaderden. Exacte feiten zijn onduidelijk, maar het incident wordt gezien als een nieuwe escalatie in het bredere conflict rond Taiwan.

De confrontatie speelt zich af tegen de achtergrond van oplopende spanningen tussen Tokio en Peking over Taiwan. China beschouwt Taiwan als een afvallige provincie die op termijn onder Peking moet komen; Japan erkent Taiwan niet als onafhankelijke staat maar verzet zich tegen eenzijdige veranderingen van de status quo. De nieuwe Japanse premier Takaichi zei vorige maand dat een Chinese aanval op Taiwan mogelijk een militaire reactie van Japan zou uitlokken, wat sterke verontwaardiging in Peking veroorzaakte. China antwoordde onder meer met economische druk—reisadviezen en grote annuleringen van vliegtickets, importstoppen voor Japanse producten en een klacht bij de VN.

De onbewoonde Senkaku-eilanden in de Oost-Chinese Zee (het grootste eiland is ongeveer 4 km²) liggen onder Japans bestuur, maar Beijing maakt al eeuwen aanspraak op de groep. Geschillen over deze eilandjes steken bij vrijwel elk diplomatiek conflict weer de kop op. Waar eerdere confrontaties vooral diplomatiek en economisch werden uitgevochten, wijst dit zee-incident op een riskante verschuiving richting directere, potentieel gevaarlijke confrontaties die ook regionale spelers kunnen betrekken.