Clintel betrapt mainstream media op fakenieuws over resultaten wind- en zonne-energie

In dit artikel:

Op 7 oktober 2025 verschenen bij meerdere Nederlandse media grote koppen dat zon en wind wereldwijd voor het eerst meer elektriciteit zouden produceren dan steenkool. De NOS, de Volkskrant en De Telegraaf baseerden zich op een halfjaarrapport van denktank Ember over de elektriciteitsproductie in de eerste helft van 2025. Dat rapport stelt dat “solar and wind met and exceeded all demand growth... leading to renewables overtaking coal”, een formulering die veel journalisten letterlijk zo overnamen.

De strekking van het artikel is echter misleidend doordat Ember twee begrippen door elkaar husselt: “solar and wind” enerzijds en “renewables” (hernieuwbare bronnen) anderzijds. In de categorie renewables zitten naast zon en wind ook waterkracht en bio-energie. Waterkracht alleen is volgens het rapport goed voor circa 14 procent van de elektriciteitsmix; biomassa telt ook mee. Zonder die bronnen zouden zon en wind samen ruim onder de kolencurve blijven.

Onafhankelijke data (IEA, tot eind 2023 beschikbaar) tonen hetzelfde beeld: ondanks snelle groei van zon en wind vormen die bronnen nog geen dominante bron tegenover kolen. Bovendien betreft Ember’s analyse alleen elektriciteit, en elektriciteit is circa 20 procent van het totale eindenerverbruik. Dus zelfs wanneer zon en wind een flink aandeel in de elektriciteitsproduktie hebben, blijft hun aandeel in de totale energievoorziening relatief klein — grofweg 5–6 procent.

Ook speelt de intentie van Ember een rol in de berichtgeving. Ember profileert zich als klimaatactivistische non-profit die expliciet wil bijdragen aan versnelling van de energietransitie; financiering verloopt onder meer via groeperingen als de European Climate Foundation. Die achtergrond maakt hun keuze in formulering en invalshoek minder neutraal dan sommige lezers en journalisten aannamen.

Kortom: het nieuws dat “zon en wind wereldwijd meer stroom maken dan steenkool” berust op een slinkse woordkeus en op het samenvoegen van verschillende hernieuwbare bronnen. Journalisten hadden kritischer moeten nagaan welke bronnen precies waren inbegrepen en het verschil tussen elektriciteitsproduktie en totaal energiegebruik duidelijker moeten schetsen. Voor een volledig en gecontroleerd beeld zijn meerjarige, onafhankelijk geverifieerde data (zoals van de IEA) en strikte definities van termen essentieel.