Chinese eigenaar doekt ineens Fries bedrijf op. Waar zijn de bedrijfsgeheimen van klanten?
In dit artikel:
Het Friese Dutch Certification Institute (DCI), een kleine keuringsinstantie voor de scheepvaart- en jachtbouwsector in Joure, is na een overname door de Chinese NOA Group eind 2019 abrupt in onbestaan geraakt. Begin oktober mailde een medewerker vanuit een bedrijfsaccount dat DCI “technisch gezien niet meer bestaat”: geen kapitaal, geen personeel en geen operationele capaciteit. Sindsdien is het kantoor leeg achtergelaten, liggen er papieren mappen en usb-sticks op bureaus en is onduidelijk waar de klantdossiers — met zeer vertrouwelijke technische tekeningen en productiegegevens — zich bevinden.
DCI fungeerde als notified body: een door Europese instanties erkende organisatie die certificaten mag uitgeven zodat producten op de interne markt verhandeld mogen worden. Toezichthouders schatten dat DCI minimaal 63 klanten had, deels buiten Nederland. Hoewel de Raad voor Accreditatie (RvA) het bedrijf in juni 2024 nog positief beoordeelde en accreditatie verleende tot 2029, trok DCI later vrijwillig de bevoegdheid om certificaten uit te reiken in. De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) verklaarde dat DCI per 1 september met terugwerkende kracht geen notified body meer is.
De directe consequentie is flinke handels- en productievertraging bij klanten die op certificaten wachten. Motorbouwer Vetus meldt dat gereedstaande motoren niet kunnen worden verscheept en dat de schade al snel in de tonnen loopt. Jachtenbouwer Brandsma heeft papieren dossiers in het pand achtergelaten en wil die terug. Klanten vrezen bovendien dat vertrouwelijke informatie via de Chinese moeder bij concurrenten terecht kan komen — een angst die past in een breder politiek debat over kennisdeling en eigendom bij overnames door Chinese partijen. Nederlandse inlichtingendiensten waarschuwen al langer voor bedrijfsspionage en het weglekken van technische knowhow.
De politieke en bestuurlijke context maakt de zaak gevoeliger: in 2019 gebeurde de verkoop zonder voorafgaande overheidskeuring; het toenmalige ministerie zei later dat er geen risico’s voor de nationale veiligheid waren. In Europa is discussie over de controle op overnames van notified bodies gaande — een voorstel van het Europees Parlement om dergelijke transacties streng(er) te reguleren kreeg steun, maar de Europese Commissie heeft nog geen maatregelen doorgevoerd. Europarlementariër Tom Berendsen noemt de DCI-zaak een gemiste leerschool.
Autoriteiten proberen nu de dossiers terug te krijgen. ILT heeft contact met een namens NOA in Shanghai werkende medewerker (Patrick Ma) en hoopt op overdracht binnen enkele weken, maar harde bewijzen dat gegevens in China zijn beland ontbreken tot nu toe. Toezichthouders zeggen dat ze geen draaiboek hadden voor dit unieke scenario en geven aan beperkte mogelijkheden te hebben om bedrijven te adviseren of klanten financieel te compenseren. Het Nederlandse ministerie heeft de Europese Commissie verzocht bij toekomstige wetgeving rekening te houden met situaties waarin een notified body stopt zonder dossiers vooraf over te dragen.