Chaos in Belgische gevangenissen, 500 mensen slapen op de grond
In dit artikel:
Bijna 500 gedetineerden in België moeten vanwege overvolle gevangenissen op de grond slapen; het gevangeniswezen noemt dat een ongekend aantal. De situatie verslechterde de afgelopen maand ondanks protesten van personeel en directies. Vooral de gevangenissen van Antwerpen, Gent en Dendermonde lijden onder het tekort: in Antwerpen slapen bijna zeventig mensen op een matras op de vloer, in Gent en Dendermonde meer dan veertig. In zestien andere instellingen heeft ook niet iedere gevangene een bed.
Directeur Mathilde Steenbergen waarschuwt dat noodmaatregelen uitgeput raken: noodbedden zijn op en er is geen extra budget of personeel, waardoor matrassen op de grond worden gelegd. Volgens haar stijgt het aantal gedetineerden sneller dan er nieuwe plaatsen kunnen worden gebouwd; idealiter zou er volgens haar om de paar maanden extra capaciteit komen. Als oorzaken wijst het gevangeniswezen op zwaardere straffen, striktere regels voor verlof en voorwaardelijke vrijlating, en een grote groep veroordeelden die als ontoerekeningsvatbaar zijn bestempeld en wachten op een plek in psychiatrische inrichtingen — de wachtlijst daarvoor telt inmiddels ongeveer duizend personen. Ook zitten veel mensen vast zonder recht op verblijf, zoals asielzoekers waarvoor geen alternatief beschikbaar is.
Vakbonden en directies hebben een pakket noodmaatregelen aan minister van Justitie Annelies Verlinden voorgelegd. ACOD-vertegenwoordiger Robbie De Kaey pleit vooral voor maatregelen die de instroom en uitstroom reguleren: minder voorlopige hechtenis en ruimere mogelijkheden voor vervroegde vrijlating moeten worden onderzocht.
De overbevolking leidt tot onveilige en mensonterende situaties: recent werd een gedetineerde vermoedelijk gedrogeerd en verkracht, en eind september raakten vier cipiers gewond bij een overplaatsing na een vechtpartij. Steenbergen waarschuwt voor een oplopend veiligheidsprobleem en een humanitaire crisis; ze vreest ook dat slechte detentieomstandigheden op termijn de recidive zullen verhogen. Vorig jaar september werden al meer dan honderd gevangenen vervroegd vrijgelaten om druk te verminderen, maar sindsdien nam het aantal gedetineerden met ruim duizend toe.