CDA zet in op hogere lasten, minder zorg en miljarden voor leger
In dit artikel:
Het CDA presenteert in zijn nieuwe verkiezingsprogramma een omvangrijk pakket met als kernidee: Nederland moet meer geld vrijmaken voor defensie en tegelijk politiek en samenleving strakker reguleren. Partijleider Henri Bontenbal noemt de voorstellen een reactie op wat hij ziet als jaren van populistisch beleid zonder wezenlijke oplossingen.
Financiering en defensie
- Invoering van een verplichte inkomensafhankelijke "vrijheidsbijdrage" voor burgers en bedrijven om de NAVO-norm voor defensie te behalen (de NAVO-streefwaarde is algemeen bekend als circa 2% van het bbp). Het precieze tarief en de verdeling maakt het CDA later bekend.
- De partij wil daarnaast gebruikmaken van ruimere EU-begrotingsregels, bezuinigen op andere posten en selectief investeren via extra staatsschuld, met het argument dat investeringen in infrastructuur en energie op termijn rendement opleveren.
Belastingen en huishoudelijke gevolgen
- Hypotheekrenteaftrek wordt geleidelijk afgeschaft, waarmee huizenbezitters worden geraakt.
- Nieuwe heffingen zoals een suikertaks en een belasting op leegstaande panden worden voorgesteld. Erfenissen worden duurder gemaakt, schenken juist goedkoper.
- Plannen omvatten ook een terugkeer van een stikstoffonds en het openstellen van Lelystad Airport voor burgerluchtvaart mits milieunormen gehaald worden.
Zorg, sociale zekerheid en arbeidsmarkt
- Het CDA wil snijden in zorg en sociale regelingen (zoals WMO, lichte jeugdzorg en arbeidsongeschiktheidsuitkeringen). De verlaging van het eigen risico in de zorg wordt niet voortgezet.
- De pensioenleeftijd blijft onveranderd; een verhoging is niet aan de orde.
- Kinderbijslag en het kindgebonden budget zouden worden samengevoegd tot een eenvoudiger systeem. Basisscholen krijgen gratis fruit.
Maatschappelijke orde en veiligheid
- Strengere regels: verbod op anonieme socialmedia-accounts, verhoging van de minimumleeftijd voor sekswerk van 18 naar 21 jaar, hogere leeftijdsgrens voor tabaksverkoop naar 21, en beperkingen op online gokken.
- Wie met harddrugs wordt betrapt krijgt naast straf ook een verplichte cursus; gelijksoortige maatregel geldt al bij alcohol in het verkeer.
- Veroordeelde terroristen met een dubbele nationaliteit zouden hun Nederlandse paspoort kwijt kunnen raken.
- Overheidsoptreden: meer bevoegdheden voor burgemeesters om demonstraties te beperken bij politiegebrek; het voorstel voor militaire opkomstplicht neigt naar een Scandinavisch model.
Migratie en integratie
- Het CDA wil asielwetgeving vooral op EU-niveau regelen en dwingende Europese samenwerking afdwingen, terwijl binnenlands de spreidingswet blijft zodat gemeenten opvang moeten bieden.
- Voor statushouders komt verplicht inburgeringsonderwijs; weigering kan leiden tot verlies van verblijfsstatus.
Politieke en bestuurlijke hervormingen
- Interne partijdemocratie moet wettelijk verplicht worden; de Eerste Kamer krijgt een langere zittingsduur van zes jaar met periodieke verkiezingen om meer stabiliteit te bewerkstelligen.
- Buitenlandbeleid: voorwaardelijke erkenning van een Palestijnse staat en blijvende nadruk op NAVO- en EU-samenwerking.
Kort: het CDA ruilt hogere defensiebestedingen en investeringen in infrastructuur en energie af tegen nieuwe belastingen, het afbouwen van fiscale gunsten voor huiseigenaren en forse bezuinigingen in zorg en sociale regelingen, gecombineerd met strengere regels op migratie, openbare orde en maatschappelijke gedragscodes.