CDA en D66 pushen voor middenlinks kabinet met VVD en GroenLinks/PvdA - gaat de VVD opnieuw buigen?
In dit artikel:
Na de verkiezingen schetst het artikel een scherp politiek dilemma: terwijl rechts aan zet lijkt te zijn gekomen, werken gevestigde midden- en linkspartijen achter de schermen aan een nieuw middenlinks kabinet zonder de rechtse winnaars. Centraal staan D66 (Rob Jetten) en het CDA (Henri Bontenbal), die publiekelijk voorkeur hebben getoond voor een “stabiel middenkabinet”. Daardoor ontstaat de mogelijkheid van een kartelachtige coalitie van partijen die jarenlang de macht deelden — kort samengevat D66, CDA, VVD en GroenLinks/PvdA — en die volgens het stuk vooral het politieke systeem willen sparen in plaats van de wens van kiezers te volgen.
De schrijver benadrukt dat veel kiezers een rechtsere koers hebben gevraagd en verandering wilden ten opzichte van het Haagse “kartel”. De VVD en haar minister-president Dilan Yesilgöz krijgen de sleutelrol: zij moet kiezen tussen aansluiten bij rechtsere partijen zoals JA21, BBB en PVV — met wie er inhoudelijke overlap zou zijn — of instappen in het door het artikel veroordeelde middenkabinet, waar de binding vooral machtsbehoud zou zijn. Als de VVD voor het laatste kiest, noemt de tekst dat electorale zelfmoord en het definitieve bewijs dat de partij geen breuk maakt met het oude bestel.
Het stuk verwijst naar Rutte‑IV als voorbeeld van dezelfde samenstelling en beleid die opnieuw zouden terugkeren. De critici in de tekst zien zo’n coalitie als een technocratische reddingsactie van het systeem, verpakt in termen als “verantwoordelijkheid” en “bestuurlijke stabiliteit”, maar niet in het belang van burgers of regio’s. De oproep is duidelijk: de VVD moet kartelpolitiek weigeren om vertrouwen van de kiezer terug te winnen; doet zij dat niet, dan is volgens de auteur het politieke einde nabij.