CBS-cijfers tonen wat velen al wisten: Den Haag sloopt het kleine mkb

dinsdag, 18 november 2025 (13:37) - Dagelijkse Standaard

In dit artikel:

Het CBS constateert dat het Nederlandse mkb de afgelopen jaren vaker krimpt dan groeit, vooral bedrijven met 10–50 medewerkers. In een decade kromp 16% van die groep; slechts 7% wist door te stoten naar de volgende schaal. Op papier wordt dit gepresenteerd als een veranderende “bedrijfsdynamiek”, maar de auteur van het stuk ziet er een patroon in: kleinbedrijf wordt structureel weggetrokken door beleid.

Reden volgens het betoog: grote ondernemingen beschikken over lobby, juridische teams en politieke invloed, kleine ondernemers niet. Elke nieuwe maatregel, controle of heffing raakt vooral wie geen buffers of lobbykracht heeft. Waar multinationals gemakkelijk aansluiten bij beleidsagenda’s en overlegorganen, zijn zelfstandige mkb’ers lastig te sturen en daardoor kwetsbaar voor regelgeving en bureaucratie.

Praktische gevolgen: kleine bedrijven sluiten of kiezen ervoor juist onder personeelsgrenzen te blijven om extra regels te vermijden; ambitieuze ondernemers vertrekken naar het buitenland. Tegelijkertijd stijgt het aantal zzp’ers, maar die groei maskert volgens de auteur een gevaarlijke verschuiving: zzp’ers werken vaak voor zichzelf, terwijl mkb’ers investment, werkgelegenheid en lokale infrastructuur creëren. Het verdwijnen van het midden leidt tot een tweedeling — een handjevol grote spelers tegenover veel eenpitters — met een lege middenlaag waar familiebedrijven en dorpsondernemers nu verdwijnen.

De schrijver beschouwt deze ontwikkeling niet als onbedoeld neveneffect, maar als het resultaat van een politiek die voorspelbaarheid en controle boven zelfstandigheid plaatst. De overheid noemt sommige ingrepen ‘modernisering’; in de analyse hier is dat een systematische uitholling van de vrije economie, waarin schaalgrootte, macht en bestuurbaarheid de voorkeur krijgen.

Het opiniestuk koppelt deze economische kritiek aan een politieke oproep: burgers moeten hun morele kompas bewaren en actief bezwaar maken tegen beleidslijnen die volgens de auteur vrijheden uithollen — concreet door te tekenen voor een verklaring dat abortus geen mensenrecht is. Afsluitend waarschuwt de tekst voor een Nederland met een tweesnelheidseconomie waarin lokaal gegenereerde banen en middenbedrijf steeds verder verdwijnen door regels en gebrek aan politieke tegenmacht.