Burgers geven advies over klimaatbeleid, moet leiden tot meer draagvlak

In dit artikel:

Een groep van 175 burgers heeft dertien concrete voorstellen voor klimaatbeleid overhandigd aan demissionair premier Schoof en de ministers Rijkaart (Binnenlandse Zaken) en Hermans (Klimaat) in Madurodam. Het Nationaal Burgerberaad Klimaat onderzocht hoe eten, reizen en het gebruik van spullen klimaatvriendelijker kunnen, met het doel beleid te ontwikkelen dat breed gedragen wordt en conflicten — zoals bij windturbineprojecten — kan verminderen.

Belangrijke aanbevelingen zijn onder meer minder voedselverspilling; langere garantie- en reparatiemogelijkheden voor producten, inclusief software-updates; en financiële prikkels om duurzame productie en het gebruik van gerecyclede grondstoffen aantrekkelijker te maken. Op landbouwgebied willen de deelnemers dat 25 procent van de landbouwgrond in 2030 biologisch is (tegen ruim 4 procent nu) en dat uitstoot van CO2 en stikstof wordt belast, waarbij opbrengsten terugvloeien naar verduurzaming van de sector.

Reisgedrag moet worden gestimuleerd: meer reizen met trein en fiets, elektrisch rijden of rijden op plantaardige diesel en het invoeren van een mondiale belasting op vliegtuigbrandstof. Een doorrekening van CE Delft laat zien dat de voorstellen de Nederlandse broeikasgasuitstoot met 5 tot 17 miljoen ton kunnen verminderen; in 2024 bedroeg die uitstoot volgens het CBS 145 megaton CO2‑equivalent.

Het kabinet en de Tweede Kamer moeten nu beslissen over opvolging. Premier Schoof benadrukte dat maatregelen haalbaar en betaalbaar moeten zijn. Het beraad, gestart in 2023 op initiatief van toenmalig minister Jetten, kreeg zowel lof van deelnemers die hun horizon verruimden als kritiek uit politieke hoeken (o.a. BBB, JA21, PVV). Sommige deelnemers waren aanvankelijk sceptisch maar waardeerden het proces en roepen op tot meer soortgelijke burgerberaden.