'Bureau Utrecht' legt pijnlijke realiteit bloot: politie jaagt dagelijks achter jonge veelplegers aan

In dit artikel:

In de podcast De X! Factor bespreken psychiater Esther van Fenema en journalist Ton F. van Dijk een opzienbarende kijkersreactie op de RTL-serie Bureau Utrecht van Ewout Genemans. De tweet van een kijker stelt verbaasd vast dat veel aangehouden verdachten een bepaalde achtergrond lijken te hebben en dat de politie onevenredig veel tijd kwijt is aan deze groep. Aanleiding voor een ruim twintig minuten durende analyse over jeugdcriminaliteit in Utrecht, waarbij vooral jonge jongens van Marokkaans-Nederlandse afkomst en minderjarige asielzoekers aan de orde komen: straatroven, vechtpartijen, woninginbraken en openlijke geweldpleging.

Van Dijk, die de eerste afleveringen zag, noemt de serie cruciaal om te begrijpen wat er in sommige steden speelt. Hij schetst beelden van agenten die nachtelijk op 13-, 14- en 16-jarigen jagen — jongeren die nauwelijks respect voor gezag tonen en volgens hem weten dat ze snel weer vrij zijn. Hij noemt concrete voorbeelden van ontwijkend gedrag, zoals jongeren die bewust zelfverwonding inschakelen om vasthouden te bemoeilijken en ouders die hun vechtende zoon niet komen ophalen.

Van Fenema waarschuwt voor simplistische culturele etikettering en benadrukt dat het om Nederlandse staatsburgers gaat. Haar kernanalyse is dat de samenleving macht en gezag heeft veronachtzaamd; autoriteit is weggesijpeld in management en protocollen, waardoor jongeren grenzen gaan testen. Beide gasten concluderen dat een effectieve aanpak zowel normeren als hulp bieden vereist: straf zonder perspectief faalt, maar hulp zonder duidelijke grenzen ook. Ze pleiten voor een zorgvuldige, niet-polariserende publieke discussie.