Buitenspelen stimuleren? Zo pakt de gemeente Almelo dat aan
In dit artikel:
In Almelo transformeert de gemeente de verouderde voetbalkooi in de wijk Kerkelanden tot een multifunctionele, sociale beweegruimte. Initiatiefnemer wijkregisseur Dennis Schutten en lokale partners kozen niet voor een simpele opknapbeurt, maar voor de Buitenkans-aanpak: een stappenplan dat fysieke inrichting (hardware) koppelt aan programmering (software) en samenwerking (orgware).
De aanleiding was helder: jongeren in de aandachtsbuurt misten een aantrekkelijke plek om te sporten, te spelen en elkaar te ontmoeten, terwijl buitenspelen te weinig gebeurt. De gemeente startte meerdere stakeholderoverleggen met school, welzijnsorganisatie, sportbedrijf, woningbouwstichting en verschillende gemeentelijke afdelingen. Met deze bredere blik ontstond meer betrokkenheid en betere afstemming tussen veiligheid, onderhoud en het sportaanbod.
Betrokkenheid van kinderen en ouders speelde een centrale rol. De projectgroep voerde buurtparticipatie uit via vijf momenten, onder meer bij schoolavonden en tijdens naschoolse activiteiten, en organiseerde twee buurtwandelingen waarbij kinderen direct lieten zien wat ze gebruiken en missen. Uit hun input bleek vooral behoefte aan meer uitdaging, variatie en sociale ruimte: meisjes wilden niet alleen kunnen voetballen, maar ook basketballen en spelen met lijnen en kleuren voor fantasiespellen.
Op basis van die feedback stelde het projectteam meerdere ontwerpen op en vroeg de buurt actief mee te kiezen tijdens een speelse bijeenkomst met sportactiviteiten. De haalbaarheid van ideeën werd transparant toegelicht naar budget en beleid, zodat verwachtingen werden gemanaged en draagvlak groeide.
Het resultaat: een concreet ontwerp waarmee nog dit najaar de werkzaamheden starten. De nieuwe plek krijgt onder andere een vogelnestschommel, baskets, een ontmoetingsbankje, rolstoeltoegankelijkheid, belijning geschikt voor 3×3-basketbal en speelse lijnen die fantasie stimuleren. Een aangepaste ondergrond maakt meerdere sporten mogelijk. De formele opening is begin december met een kleine activiteit; de grote seizoensopening volgt in maart.
Programmering moet de locatie echt doen leven. Er komt wekelijks aanbod van het sportbedrijf en de welzijnsorganisatie; vanaf maart organiseren basketbalvereniging en zaalvoetbalclub twee keer per maand activiteiten. De gemeente hoopt dat clubs zoals Heracles Almelo deelnemen, en dat Krajicek Scholarshippers en actieve bewoners meehelpen het aanbod structureel te houden. De Buitenkans-subsidie biedt een extra impuls zodat initiatieven van start kunnen en idealiter binnen reguliere taken van organisaties ingebed raken.
Schutten benadrukt de noodzakelijke balans tussen ambitie en uitvoerbaarheid: verschillende gemeentelijke disciplines hebben ieder eigen prioriteiten, dus dromen moeten voortdurend worden getoetst aan budget, beleid en onderhoud. Zijn advies voor andere gemeenten: richt je niet alleen op mooie hardware, maar investeer ook in programmering en in het netwerk dat de plek gebruikt — dan ontstaat er iets blijvends dat beweegt, verbindt en de wijk ten goede komt.
Meer praktijkervaringen en handvatten staan in het e‑book over buitenspelen dat bij het project hoort.