Brussel vestigt nieuw record formeren, shutdown ligt op de loer
In dit artikel:
De Brusselse regeringsformatie zit sinds de verkiezingen van juni 2024 vast en heeft inmiddels het record voor duurste formatie in België gebroken: Bruzz telt 541 dagen. Formatiegesprekken tussen de Brusselse partijen leveren weinig op omdat diepe politieke en taalkundige tegenstellingen blijven bestaan — vooral de weigering van de Franstalige PS om samen te werken met de rechtse, Vlaams-nationalistische N-VA blokkeert mogelijke combinaties. Daardoor is de routine van onderhandelingen nauwelijks vooruitgegaan en zijn partijen blijven vasthouden aan onveranderde posities.
Achter de dagelijkse dienstverlening — trams rijden, huisvuil wordt opgehaald — schuilt een financieel noodgeval. Brussel kampt met een structureel begrotingstekort, bijna 16 miljard euro schuld, en kreeg afgelopen zomer een kredietratingverlaging. Meerdere banken willen geen zaken meer doen met het gewest. Volgens journalisten en analyses is er een reëel risico op een shutdown komende lente als het geld opraakt; uitbetaling van salarissen zou dan gevaar lopen.
De patstelling wordt versterkt door de sterke rol van partijleiders (de zogenaamde particratie). Fragmentatie en publiek geprononceerde standpunten maken compromisvorming moeilijk. Pogingen van de Franstalige liberale leider Georges‑Louis Bouchez om de gesprekken weer op gang te brengen leidden tot verontwaardiging, deels omdat hij niet uit Brussel komt en zijn inmenging als buitenstaandersinvloed wordt gezien. Politicologe Fauke Deceuninck stelt dat de Brusselse impasse toont hoe sommige onderdelen van België moeilijk bestuurbaar zijn en dat structurele hervormingen — minder of juist meer taalkundige afbakening van Brussel — al lang op tafel liggen, maar ingrijpen kan een “doos van Pandora” openen.
Sommige analisten merken op dat langlopende formaties geen zuiver Belgisch verschijnsel zijn; vergelijkbare trends spelen ook in andere democratieën. Het Brussels magazine Bruzz wijdt een speciale uitgave aan de recordformatie en doet een appel op politici om te handelen, omdat de huidige stilstand niet alleen politiek maar ook financieel steeds onhoudbaarder wordt.