Bruggen, wegen en sluizen worden krakkemikkig. ABN Amro: 'Andere vormen van autobelasting zijn onvermijdelijk'

In dit artikel:

ABN Amro Insights waarschuwt dat Nederland dreigt achter te lopen met onderhoud aan wegen, bruggen, spoor en sluizen omdat veel infrastructuur uit de jaren zestig en zeventig komt en nu versleten raakt. Door gestegen bouw- en loonkosten blijken eerdere ramingen flink te laag. Rijkswaterstaat heeft de komende twaalf jaar ongeveer €20,5 miljard extra nodig bovenop de oorspronkelijke begroting van €22 miljard voor het hoofdwegennet; voor vaarwegen is naar schatting ruim het dubbele nodig van de geraamde €10,3 miljard; ProRail meldt een tekort van €1,8 miljard.

Het Rijk financiert veel onderhoud via automobilisten — vooral motorrijtuigenbelasting en accijnzen op brandstof — maar die inkomsten lopen terug door meer zuinige en elektrische auto’s. ABN Amro merkt op dat het aantal gereden kilometers sinds 2018 nauwelijks daalde, terwijl het brandstofverbruik met zo’n 11% afnam. Naar verwachting leveren accijnzen in 2027 nog €14,5 miljard op, maar dat daalt naar ongeveer €12 miljard in 2040, waardoor verhogingen politiek gevoelig zijn (recent werd een geplande accijnsverhoging uitgesteld).

Als alternatief voor huidige heffingen pleit de bank voor vernieuwing van de autobelasting: rekeningrijden, tol of spitsheffing. Rekeningrijden wint politieke belangstelling bij middenpartijen (CDA, D66, VVD, GroenLinks-PvdA), terwijl PVV en JA21 tegen zijn. Tol kan ook investeerders aantrekken; bij de Blankenburgverbinding bleek invoering relatief eenvoudig. Met het oog op de verkiezingen benadrukt ABN Amro dat een nieuw kabinet maatregelen moet nemen om dalende inkomsten en stijgende onderhoudskosten op elkaar af te stemmen.