Britten erkennen Palestijnse staat en willen tweestatenoplossing nieuw leven inblazen
In dit artikel:
Ruim honderd jaar na de Balfour Declaration heeft het Verenigd Koninkrijk vandaag officieel de Palestijnse staat erkend, in aanloop naar de VN-top in New York waar het geweld tussen Israël en Gaza centraal staat. De stap is onderdeel van een gecoördineerde actie met landen zoals Frankrijk, Luxemburg, Australië, Canada, Malta en Portugal; Australië en Canada deden eveneens vandaag afstand van het eerdere beleid en spraken erkenning uit.
Premier Keir Starmer had al in juli gedreigd tot erkenning over te gaan als Israël geen staakt-het-vuren zou afkondigen en geen maatregelen zou nemen om het lijden in Gaza te verlichten. Omdat die voorwaarden volgens hem niet zijn vervuld, geeft hij nu uitvoering aan die belofte. De Britse regering presenteert de erkenning als een moreel en politiek statement, ook al verandert het niet direct de militaire realiteit in Gaza.
De maatregel stuit op felle verontwaardiging in Israël, waar politici spreken van het "belonen van terreur"; ook voormalig president Trump en premier Netanyahu bestempelden het als symbolisch en weinig invloedrijk voor de situatie in Gaza. Desondanks zien westerse diplomaten en politici de stap als onderdeel van een bredere kentering: meerdere invloedrijke landen vinden dat Israëls optreden na bijna twee jaar oorlog, naar schatting 65.000 doden en een VN-commissie die ernstige beschuldigingen uitte, niet zonder consequenties kan blijven.
In de praktijk roept erkenning ingewikkelde vragen op. Palestina wordt door sommige staten als staat gezien, maar het bezit geen algemeen aanvaarde grenzen, geen erkende hoofdstad en geen regulier leger; bovendien bestuurt de Palestijnse Autoriteit grotendeels de Westelijke Jordaanoever, terwijl Hamas Gaza controleert. Dat maakt onduidelijk wat precies wordt erkend, hoe diplomatieke betrekkingen eruit moeten zien en hoe omgang met Hamas vormgegeven kan worden. concrete besluiten over ambassade-uitwisseling en bestuurlijke aanspreekpunten ontbreken nog.
Binnen Labour groeit de druk op Starmer om meer daadkracht te tonen; prominente partijleden zoals Londens burgemeester Sadiq Khan noemen de gebeurtenissen in Gaza genocide. Tegelijk probeert Starmer de relatie met de VS niet te schaden — recent werd Trump nog staatskundig ontvangen in Londen — en ziet hij zich geopolitiek ook voorbijgestreefd door figuren als Tony Blair, die met Amerikaanse en Golfstaten nauwere gesprekken voert over de toekomst van Israël en Gaza.