Britse overheid weigert vrijgave oversterfte-­data in "schandalige cover-up"

dinsdag, 25 november 2025 (12:32) - De Andere Krant

In dit artikel:

In het Verenigd Koninkrijk bestaat sinds het begin van de coronavaccinaties in 2021 een verhoogde sterfte ten opzichte van de jaren voor de pandemie. Kritische parlementariërs en actiegroepen willen weten of die oversterfte iets te maken heeft met de coronavaccins, maar krijgen geen inzage in ruwe data waarvan zij menen dat die daarover kunnen informeren.

Vorig jaar vroegen meerdere parlementariërs — onder wie corona­scepticus Andrew Bridgen — de minister van Volksgezondheid om vrijgave van onderliggende gegevens (zoals prikdatum en overlijdensdatum). Zij wezen erop dat dergelijke data wel zijn gedeeld met farmaceutische bedrijven, maar niet openbaar zijn gemaakt. Toen de overheid niet gehoorzaamde, stelde actiegroep UsForThem een verzoek op basis van de Britse Freedom of Information-wet (vergelijkbaar met de Nederlandse Woo). De UKHSA (UK Health Security Agency) wees dat verzoek af met meerdere argumenten: openbaarmaking zou desinformatie in de hand kunnen werken en mogelijkerwijs overleden personen herkenbaar maken ondanks anonimisering; bovendien zou het veel werk kosten om de data te leveren.

De Information Commissioner’s Office (ICO), die toezicht houdt op FOI-zaken, boog zich over het geschil en deed nu uitspraak in het voordeel van de UKHSA. De ICO verwierp het desinformatie‑argument wegens gebrek aan bewijs, maar vond de bezorgdheid over heridentificatie van overledenen en de operationele last van gegevensverstrekking voldoende om openbaarmaking te weigeren.

De beslissing leidde tot felle kritiek van oppositiepartijen en activisten. UsForThem noemt het een voorbeeld van een autoritaire aanpak tijdens de pandemie; Reform UK (onder meer Richard Tice) spreekt van een “schandalige cover‑up” en eist dat de minister de UKHSA terugfluit — “Dit is volstrekt onaanvaardbaar”, aldus Tice. Bridgen vroeg op social media wat er achter de weigering schuilgaat en riep zelfs op tot een strafrechtelijk onderzoek van de gezondheids­waakhond.

Kort samengevat: er is aanhoudende onduidelijkheid over de oorzaak van de Britse oversterfte sinds 2021, belangrijke ruwe data zijn niet publiekelijk beschikbaar hoewel ze volgens critici bestaan, en de toezichthouder heeft de regering in deze zaak gesteund vanwege privacy- en capaciteitsoverwegingen. De controverse blijft politiek en maatschappelijk oplaaien door beschuldigingen van verbergen en oproepen tot nader onderzoek.