Britse Labour-regering stelt begroting voor: wat zit er in het rode koffertje?
In dit artikel:
De linkse Britse regering van premier Keir Starmer staat vandaag voor een beslissend moment: minister van Financiën Rachel Reeves presenteert de begroting. Het traditionele rode koffertje bevat het pakket maatregelen dat moet laten zien hoe Labour de overheidsfinanciën wil herstellen, de levensduurte wil bedwingen en de economie wil stimuleren — doelen die al bij de verkiezing in 2023 werden uitgesproken.
Sindsdien is het financieel plaatje echter verslechterd: aanhoudende hoge inflatie, een sterk toegenomen leenbehoefte (tot rond de 130 miljard euro per jaar) en een stagnerende economie. Naast structurele problemen zoals vergrijzing, de kosten van de pandemie en de nasleep van de Brexit, drukken ook geopolitieke factoren (oorlog in Oekraïne, handelsconflicten onder de VS) zwaar op de Britse economie. Die tegenvallers dwingen tot moeilijke keuzes, en dat vertaalt zich in een discussie over nieuwe belastingen.
Politiek worstelt Labour met communicatie en populariteit. In twee jaar tijd kromp het draagvlak; rechtspopulistische Reform van Nigel Farage klimt in de peilingen en binnen Labour groeit linkse kritiek. Reeves, die zichzelf neerzet als een cijfergerichte probleemoplosser — en in media en peilingen hard wordt aangepakt — staat centraal in die controverse. Haar publieke imago leed onder een emotioneel moment in het parlement, iets wat Starmer moest bijsturen om het gezag te herstellen.
De afgelopen weken stuurde Reeves proefballonnen: op 4 november hintte ze dat “iedereen een inspanning moet doen”, wat duidde op mogelijke stijging van de inkomstenbelasting. Na hevige binnenpartijkritiek en licht verbeterde economische vooruitzichten maakte de regering echter een U-bocht: inkomensbelasting lijkt van de baan, maar andere maatregelen worden genoemd — een belasting op villa’s, een kilometerheffing voor elektrische auto’s, bevriezing van treinkaartjes en tegemoetkomingen voor gepensioneerden.
Reeves moet nu een evenwicht vinden tussen het kalmeren van financiële markten en het behouden van kiezersvertrouwen. Haar keuzes bij het schuiven van de beleids-‘pionnen’ bepalen of Labour deze begrotingszet als een strategische winst of als schaakmat beleeft.