Brandexpert Tom: 'Alleen met veel minder auto's aan boord voorkom je rampen als Fremantle Highway'
In dit artikel:
Tom Hessels, brandexpert van de Nederlandse Academie voor Crisisbeheersing en Brandweerzorg, waarschuwt dat autovrachtschepen veel minder volgeladen moeten worden om rampen zoals die met de Fremantle Highway te voorkomen. Het Panamese eindrapport over de zomerbrand van 2023 — toen het schip nabij Ameland in brand vloog en bijna zonk — concludeert dat het vuur zeer waarschijnlijk begon in de accupakket van een elektrische BMW op dek 8.
Hessels noemt het rapport heftig en belangrijk: EV-branden aan boord zijn vrijwel niet meer te beheersen zodra ze eenmaal op gang zijn. Volgens het onderzoek is een brand in een lithium-ion batterij binnen 10–15 minuten niet meer te blussen; op de Fremantle Highway werd het stationaire schuimsysteem pas na circa 20 minuten handmatig geactiveerd. Bovendien had de bemanning geen gerichte training voor EV-branden en gebruikten zij schuimmiddelen die de batterijbrand niet effectief bestrijden. Doordat het blussen met het grote schuimsysteem veel toxische rook en explosies veroorzaakte, verergerde dat de situatie.
De opbouw en belading van car carriers maakt overslaan van vuur extra gemakkelijk: auto’s staan ‘spiegel aan spiegel’ en bumper aan bumper, met nauwelijks doorgangen. Moderne auto’s zijn groter en bevatten veel plastic, en parkeerruimtes in schepen zijn niet meegegroeid — hierdoor is zelfs het benaderen van een beginnende brand vaak onmogelijk. Op de Fremantle stond een mix van elektrische en conventionele auto’s; de bemanning had niet precies inzicht waar de 498 EV’s tussen de in totaal 3.784 voertuigen stonden. Door de hitte smolten of brandden bevestigingsmiddelen weg, raakten auto’s los en botsten ze, waarna water van het blussysteem op de dekken zorgde voor zware slagzij. Eén 59-jarige matroos verloor het leven.
Hessels pleit er vooral voor de kans op overslaan te verminderen: “hooguit een kwart vol” laden, zodat rondom elk voertuig ruimte blijft. Dat zou veel extra tijd geven bij brand, maar economisch zijn de belangen groot — zelfs het benutten van slechts een derde capaciteit zou betekenen dat er drie keer zoveel carriers nodig zijn. Daarnaast noemt hij maatregelen als het vervoeren van EV’s met een zo laag mogelijke laadtoestand (SOC), onderzoek naar effectieve blusmethoden voor batterijbranden en betere scheidings- en registratiesystemen aan boord.
Het Nederlandse ministerie van Infrastructuur en Waterstaat hield het Panamese rapport aanvankelijk geheim, maar maakte het na druk openbaar en licht de Tweede Kamer begin 2026 in. Nederland werkt binnen de IMO mee aan internationale regels en een werkgroep voor brandveiligheid bij schepen met elektrische auto’s. Internationaal groeit de aandacht voor dit probleem — ook ondergrondse EV-branden (zoals recent in Zuid-Korea) tonen de catastrofale gevolgen en stimuleren discussies over laadniveau, opslag en blustechnieken.