Bracht 'Boutros Boutros Koolmees' droomkabinet Jetten een stap dichterbij?

In dit artikel:

Jakko Gunst stelt dat het niet de procedures zijn die kabinetformaties doen vastlopen, maar dat lijsttrekkers al tijdens de campagne beginnen te formatievoeren en blokkerende posities innemen. Formaties worden vooral geleid door ongeschreven omgangsregels; de formele kaders staan deels in de Grondwet en het Reglement van Orde van de Tweede Kamer. De gewoonte om direct na de verkiezingen een verkenner aan te stellen bestaat pas sinds 2012, een praktijk die Mark Rutte begon toen D66 wilde dat het staatshoofd minder prominente rol had — een wijziging die volgens Gunst onvolledige uitwerking kende. De afgelopen formaties liepen juist spaak door problemen rond verkenners: in 2021 signaleerde Annemarie Jorritsma complicaties bij het CDA, en in 2023 raakte Gom van Strien verwikkeld in een integriteitskwestie. De oproepen in de Tweede Kamer om de koning weer als verkenner te laten optreden beantwoordt Gunst sceptisch; hij vindt dat de echte oorzaak bij de vroegtijdige machtsstrijd tussen lijsttrekkers ligt. Dat verkenner Koolmees zijn eerste week zonder kleerscheuren doorkwam, ziet Gunst daarom als opmerkelijk.