BOVAG's identificatieplicht bij tabak slaat compleet door

In dit artikel:

De brancheorganisaties BOVAG, VEMOBIN, NOVE en Drive hebben vanaf 1 oktober een nieuwe handelsregel ingevoerd waarbij iedereen bij aankoop van tabak zijn of haar identiteitsbewijs moet tonen. Volgens de organisaties is het doel agressie tijdens leeftijdscontroles tegen te gaan: tabak mag alleen aan 18-plussers worden verkocht, en door universaliteit van de controle hopen zij confrontaties met minderjarigen te vermijden. De maatregel geldt in praktijksituaties zoals tankstations en wordt strikt gehandhaafd door duizenden zogenaamde order- of opvolgers.

De auteur van het stuk noemt de regeling echter overbodig en contraproductief. Critici wijzen erop dat het verplicht stellen van legitimatie voor álle klanten – van tachtigjarigen tot 50-plussers – juist nieuwe irritatie en conflicten kan veroorzaken als mensen hun pasjes vergeten. Verder benadrukt het artikel dat het om een branchebesluit gaat, niet om een door de overheid opgelegde plicht, en verwijst sarcastisch naar interne besluitvorming binnen de branche (met namen als Han ten Broeke of Christianne van der Wal als mogelijke betrokkenen) als symptoom van top-down denken. Een beschreven casus illustreert hoe jonge verkoopmedewerkers zonder uitzondering oudere klanten weigeren als ze geen ID laten zien.

De vergelijking met eerdere voorbeelden van rigide naleving (zoals mondkapjesregels) wordt gebruikt om te waarschuwen dat strikte handhaving door volgzame medewerkers kan leiden tot onnodige escalatie. De kritiek pleit uiteindelijk voor meer nuance: leeftijdscontrole om minderjarigen te weren is legitiem, maar een algemene legitimatieplicht voor alle klanten wordt als onzinnig en potentieel schadelijk gezien.