Boerenorganisaties schuiven stalbezettingen en intimidatie in schoenen van journalisten
In dit artikel:
Afgelopen donderdag voerden Omroep Gelderland, NRC en Follow the Money een kort geding tegen de Staat omdat landbouwminister Femke Wiersma (BBB) weigert een database met dierenaantallen openbaar te maken. In de rechtszaak in Den Haag ging het onder meer over procedurele vragen — zoals of de civiele rechter het juiste forum is en of bestuursrechters dwangsommen mogen opleggen — maar Ties Joosten richt zijn aandacht op de inhoudelijke strategie van tegenpartij en minister.
De advocaat die namens LTO, POV en Vee&Logistiek sprak, plaatste journalisten, natuur- en milieuorganisaties en activisten in het verdomhoekje: volgens hem zouden zij een negatief beeld van de landbouw schetsen en daarmee leiden tot agressie, intimidatie, vernieling en zelfs stalbezettingen tegen boeren. Die boodschap werd gebruikt om openbaarmaking van dierenaantallen te bestrijden: door te suggereren dat publicatie de veiligheid van boeren in gevaar brengt, zo luidt de redenering.
Joosten betreurt die verschuiving van verantwoordelijkheid. Hij stelt dat er geen bewijs is voor een objectieve toename van agressie tegen boeren — wel is het onmiskenbaar dat veel boeren zich onveiliger voelen. Die onzekerheid schrijft hij niet toe aan journalisten, maar aan structurele oorzaken: krimpende voorzieningen (zoals verdwenen buslijnen), een algemenere verharding van de samenleving, bezuinigingen waardoor politiebereik afnam, en vooral de schaalvergroting in de landbouw. Door het verkopen van bedrijven en het wegtrekken van buren is veel sociale samenhang op het platteland verdwenen, waardoor individuele boeren zich vaker geïsoleerd en onveilig voelen. Joosten vindt het hypocriet dat belangenorganisaties en de minister, die jarenlang schaalvergroting stimuleerden, nu journalisten verantwoordelijk willen houden voor het sociale isolement van boeren.
Juridisch gaat de strijd verder: vrijwel niemand betwist dat de gegevens uiteindelijk openbaar moeten worden, maar Wiersma probeert tijd te rekken. Een uitspraak in het kort geding wordt rond 4 september verwacht. Ondertussen heeft de minister bij de Raad van State hoger beroep aangetekend tegen een eerdere uitspraak waarin haar handelen onrechtmatig werd genoemd en werd geconcludeerd dat zij vooral bezig was met vertragen.
Joosten sluit met de belofte door te gaan met het juridisch afdwingen van openbaarheid en een kritische kanttekening bij de afleidingsmanoeuvres van belangengroepen en de minister.