Binnenkort: Bulgaarse toetreding tot de eurozone

In dit artikel:

Op 1 januari 2026 wordt Bulgarije de eenentwintigste lidstaat van de eurozone, waardoor nog maar zes EU-landen hun eigen muntbeleid behouden, waaronder Zweden, Polen en Denemarken (met een opt-out). Toetreding tot de eurozone is verplicht voor EU-lidstaten (behalve Denemarken), mits ze voldoen aan criteria rondom economische stabiliteit, overheidsfinanciën, corruptiebestrijding en rechtsstaat, beoordeeld door de Europese Centrale Bank (ECB) en de Europese Commissie. De Raad van lidstaten besluit uiteindelijk unaniem over toetreding; het Europees Parlement speelt hierbij slechts een beperkte, adviserende rol en voert geen formele stemming uit.

Bulgarije kampt met aanzienlijke uitdagingen: het land scoort laag op de corruptielijst en de publieke steun voor de euro is met 37% erg laag. Ook is er een hoge armoede (30,3% van de bevolking leeft onder de armoedegrens) en blijft jeugdwerkloosheid en een voortdurende emigratie van arbeidskrachten naar West-Europa een probleem. Ondanks deze sociaaleconomische problemen is de begrotingssituatie van Bulgarije relatief gezond, met een staatsschuld van net boven de 20% en een begrotingstekort binnen de EU-normen. De economie is echter beperkt en sterk afhankelijk van mijnbouwexporten, en het emigratieprobleem lijkt niet door eurotoetreding te worden opgelost.

Vanuit het perspectief van de eurozone vormt Bulgarije geen groot financieel risico; de economische impact en het besmettingsgevaar zijn minimaal door de kleine omvang van het banksysteem. Toch is binnen het Europees Parlement discussie ontstaan over de procedure rond de toetreding. De gebruikelijke uitgebreide rapportage en debat werden overgeslagen nadat de Bulgaarse Europarlementariër Eva Maydell, lid van de regeringspartij, werd aangewezen als rapporteur. Dit leidde tot kritiek over mogelijke belangenverstrengeling en het ontbreken van een politieke verklaring of amendementen voorafgaand aan de stemming. Sommige fracties, waaronder de PVV en de linkse fractie LEFT, protesteerden tegen deze versnelde, weinig transparante aanpak.

Deze ontwikkelingen roepen vragen op over de rol van het Europees Parlement bij besluitvorming over de euro-uitbreiding en de mate waarin kritisch toezicht wordt gehandhaafd. Ondanks deze kritiek zal de stemming binnenkort plaatsvinden, waarbij leden alleen kunnen aangeven voor- of tegenstander te zijn van de toetreding van Bulgarije tot de eurozone.