Bijzondere nieuwjaarstraditie in Galmaarden: Kinderen roepen 'gosjdiel' en krijgen geld of snoep

In dit artikel:

In Galmaarden en Tollembeek trokken op de laatste dag van het jaar weer kinderen van deur tot deur om 'gosjdiel' te roepen, de dialectterm voor 'godsdeel'. De groep — dit jaar ongeveer 60 kinderen — wenste bewoners een gelukkig nieuwjaar en ontving in ruil soms geld of snoep. De praktijk doet denken aan nieuwjaars- of driekoningenzingen, maar de kinderen zingen meestal niet: ze roepen enkel de groet en gaan langs de huizen.

De gewoonte gaat terug op een oude bedeltraditie waarbij armen rond Nieuwjaar bij welstellenden aanklopten in de hoop op vrijgevigheid; het ontvangen werd gezien als een gift aan God, vandaar de naam 'godsdeel', aldus Luc Matthys van erfgoedvereniging ErGoed Galmaarden. Toen de traditie rond 2014 bijna was uitgestorven, zette die vereniging een hersteloperatie in gang; intussen is het gosjdiel-roepen erkend als Vlaams immaterieel cultureel erfgoed.

Alle deelnemers zijn kinderen tussen 6 en 12 jaar. Milan (12) vertelde dat dit zijn laatste keer is en dat hij de gewoonte van zijn vader leerde en later wil doorgeven. Opvallend is het gebruik van een washandje om de opbrengst in te bewaren; Frauke meldde dat zij en haar broer 38 euro hadden opgehaald, genoeg om bijvoorbeeld "mama een koffietje te betalen." De traditie leeft dus opnieuw en wordt actief door de jongere generatie voortgezet.