Bestuurders zien door de borden de weg niet meer
In dit artikel:
In delen van Amsterdam telden bewoners in Buitenveldert vorig jaar 136 verkeers- en omleidingsborden op een straat van minder dan anderhalve kilometer — op bijna elke hoek een bord met maximaal 30 km/uur. Dat illustreert een breder probleem: in Nederland staan inmiddels meer dan 3 miljoen verkeersborden, waarvan Veilig Verkeer Nederland (VVN) schat dat ongeveer 20 procent overbodig is. Te veel borden verstoren het overzicht, leiden af en kunnen de verkeersveiligheid juist ondermijnen.
Gemeenten proberen de wildgroei te bestrijden. Vlaardingen en Alphen aan den Rijn voerden opschoonacties uit en verwijderden elk duizenden borden, inclusief verouderde exemplaren uit de jaren zestig. Voorstanders, zoals CDA-wethouder Relus Breeuwsma, vinden dat minder borden bijdraagt aan een rustiger straatbeeld en daardoor veiliger verkeer oplevert. Tegelijk is het vervangen of weghalen complex: borden hebben vaak een onderlinge functie of juridische grondslag, en je kunt niet zomaar willekeurig exemplaren verwijderen.
Praktische en technische ontwikkelingen maken het probleem urgenter. Moderne auto’s hebben systemen die verkeersborden lezen en bestuurders waarschuwen of corrigeren; die systemen functioneren alleen als de borden consistent en correct in het straatbeeld én in landelijke registraties staan vastgelegd. HR Groep onderhoudt zo’n landelijke database, maar Caroline van Rij waarschuwt dat het aantal borden ook weer toeneemt: naast traditionele borden verschijnen veel nieuwe aanwijzingen voor milieuzones, laadplaatsen voor elektrische auto’s en waarschuwingsbordjes voor dieren zoals ganzen, padden of wolven. In Amsterdam-Oost zijn bijvoorbeeld zeven stapelbare borden gebruikt om verschillende milieuregels aan te geven, wat verwarrend kan zijn.
Er kleven ook financiële en logistieke aspecten aan de opschoning. Pol Heteren, een fabrikant/recyclebedrijf, ontvangt duizenden afgedankte bordjes per jaar; onderhoud kost zo’n €15 per bord per jaar. Binnengekomen borden krijgen vaak een statiegeldvergoeding en na schoonmaken en bestickering kunnen ze weer twee decennia mee. Bovendien vragen buurtbewoners soms zelf om extra borden (bijvoorbeeld “pas op overstekende kinderen”), waardoor gemeenten extra borden plaatsen ondanks bestaande maatregelen.
Kortom: het terugdringen van de ‘bordenjungle’ levert voordelen op voor veiligheid en kosten, maar vergt samenhangende aanpakken — juridisch, technisch (registratie voor voertuigsystemen), bestuurlijk en vanuit bewonersparticipatie — om blijvende verbetering te realiseren.