Bestand Gaza is broos, eindeloos onderhandelen dreigt bij fases 2 en 3
In dit artikel:
Na ruim twee jaar oorlog kwamen deze week enkele gijzelaars en gevangenen vrij, maar het bereikte bestand tussen Israël en Hamas blijft fragiel: fase één van het akkoord is nog niet afgerond en experts waarschuwen dat volgende fases veel complexer zijn. De Verenigde Staten en president Trump tonen zich optimistisch en spreken al van het begin van “fase twee”, terwijl achter de schermen nog gesprekken over de volgende stappen in het twintigpuntenplan lopen. Ook president Sisi riep een conferentie bijeen over de wederopbouw van Gaza, maar concrete details ontbreken.
Mensenrechtendeskundigen en regio-experts benadrukken dat het onderliggende veiligheidsbeeld onrustig is: er vallen nog doden in Gaza, het Israëlische leger vuurt op mensen die te dicht bij een zogenoemde ‘gele lijn’ komen — waarvan burgers niet precies weten waar die loopt — en er zijn vuurgevechten tussen Hamas en rivaliserende bendes. Geverifieerde beelden tonen zelfs standrechtelijke executies; een Israëlische militair omschreef de situatie als “een slachting” onder clanleden die verdacht worden van samenwerking met Israël. Historicus Peter Malcontent en anderen zien het geweld waarmee Hamas probeert gezag te herstellen als bewijs dat ontwapening en stabilisatie ver weg zijn.
Hamas droeg in drie dagen de stoffelijke resten van negen dode gijzelaars over aan het Rode Kruis, maar stelt dat er geen andere lichamen teruggevonden kunnen worden; Israël meent dat Hamas meer zou kunnen doen en eist aanvullende overgaven. Minister van Defensie Katz vroeg het leger een plan uit te werken om Hamas te verslaan als de oorlog wordt hervat. Trump zei dat Israël kan doorgaan met militaire acties als Hamas niet genoeg meewerkt en bood tegelijk Amerikaanse hulp aan bij het terugvinden van lichamen. Israël liet daardoor de toevoer van hulpgoederen naar Gaza nog beperkt doorlopen.
De symbolische ondertekening van een verklaring in Sharm el-Sheikh door Trump, Sisi, de emir van Qatar en Erdogan benadrukt respect voor mensenrechten maar bevat weinig concrete afspraken. Analisten stellen dat de vaagheid bewust is gekozen om brede steun te krijgen, maar waarschuwen dat juist die onduidelijkheid uitvoerbare stappen bemoeilijkt. Zolang kwesties als ontwapening, rekonstruktion en Palestijnse zelfbeschikking onopgelost blijven — en zolang de huidige Israëlische regering een Palestijnse staat afwijst — blijft het risico bestaan dat onderhandelingen vertragen of helemaal mislopen.