Beoogde 'Natuurcompensatie Maasvlakte II' volstrekt onvoldoende

In dit artikel:

Demissionair staatssecretaris Rummenie (LNV) heeft een plan voorgesteld om de verloren gegane onderwaternatuur door de aanleg van Maasvlakte II te compenseren, maar natuurorganisaties zoals Vogelbescherming en Natuurmonumenten keuren dit af. Volgens hen voldoet het voorstel niet aan wettelijke eisen, negeert het natuurbelang en schuift het eerdere afspraken met de Europese Commissie en een rechterlijke uitspraak terzijde. Hoewel natuurorganisaties lange tijd constructief meedachten aan een compensatieoplossing, is het oorspronkelijke plan voor een zeereservaat nooit volledig uitgevoerd. Het nieuwe voorstel richt zich vooral op visserijbelangen, waarbij gebieden versnipperd zijn en bodemberoerende vistechnieken, zoals garnalenvisserij, blijven toegestaan. Dit belemmert het herstel van flora en fauna op de zeebodem.

De problematiek is terug te voeren op de aanleg van Maasvlakte II rond 2003, waarbij circa 2.500 hectare onderwaternatuur in de Voordelta verdween door zand-opspuitingen. Destijds verleende de Europese Commissie toestemming onder de voorwaarde dat Nederland een zeereservaat zou instellen voor compensatie, maar dit werd slechts beperkt uitgevoerd. In 2020 bleek dit onvoldoende en volgde in 2022 een rechterlijke uitspraak die de volledige compensatie volgens het oorspronkelijke plan eiste. Ondanks gesprekken en alternatieve voorstellen is er tot op heden geen afdoende natuurbescherming gerealiseerd.

Onderwaternatuur is cruciaal voor biodiversiteit: natuurlijke riffen van oesters en mossels vormen een habitat voor vele soorten vissen, zeevogels en zeezoogdieren, en bevorderen het ecologisch evenwicht. De Voordelta laat zien dat natuurherstel mogelijk is als de bodem met rust wordt gelaten, zoals op plekken waar visserij verboden is. Het ontbreken van effectieve compensatie zorgt ervoor dat Maasvlakte II al 17 jaar feitelijk zonder legaal natuurbeschermingsplan blijft, terwijl nieuwe projecten zoals Maasvlakte III al worden overwogen. Natuurorganisaties waarschuwen dat de huidige situatie een negatief precedent schept en bereiden zich voor op juridische stappen om de wettelijke bescherming alsnog te waarborgen. Zowel de Raad van State als de Europese Commissie zullen uiteindelijk moeten oordelen over de geaccepteerdheid van het compensatieplan.