Belgische vrouwen krijgen gemiddeld 29 procent minder pensioen dan mannen: "Pensioenkloof is groot"
In dit artikel:
Een nieuw OESO-rapport stelt dat de pensioenkloof tussen mannen en vrouwen in België opvallend groot is. Vrouwen ontvangen gemiddeld zo’n 29% minder pensioen dan mannen (in 2024 bedroeg het verschil 31% en over de afgelopen vijf jaar gemiddeld 29%), terwijl het OESO-gemiddelde rond de 21–23% ligt.
De OESO noemt meerdere oorzaken. Ten eerste zijn Belgische basispensioenen sterk gekoppeld aan loopbaaninkomens, waardoor de loonkloof (ongeveer 5% in 2023 nadelig voor vrouwen) rechtstreeks doorwerkt in pensioenopbouw. Ten tweede is de tweede pijler — het aanvullende, vaak werkgeversgebonden pensioen — duidelijk ongelijk verdeeld: 48% van de vrouwen heeft toegang tegen 66% van de mannen, en de aanvulling van mannen is gemiddeld ruim tweemaal zo hoog. Daarnaast vergroot België’s systeem van speciale pensioenen voor mensen met een afhankelijke echtgenoot de kloof, omdat die uitkeringen bijna uitsluitend naar mannen gaan.
Arbeidsdeelname en uitstroom spelen ook een rol. Belgen stoppen relatief vroeg met werken (mannen rond 62 jaar, vrouwen rond 61), terwijl het OESO-gemiddelde hoger ligt (ongeveer 65/64 jaar). De federale maatregelen — ophoging van de pensioenleeftijd naar 66 en later 67 in 2030 en de invoering van een bonus-malussysteem — moeten langer doorwerken stimuleren. Het malussysteem vermindert het pensioen met 2% per jaar dat men vóór de wettelijke leeftijd met pensioen gaat (uitzondering bij minstens 35 dienstjaren en 7.020 gewerkte dagen); de bonus verhoogt het pensioen met 2% per extra gewerkt jaar. De bonus start in 2026, de malus in 2027. De OESO juicht de hoogte van de malus toe maar waarschuwt dat de 35‑jaarsvoorwaarde vrouwen onevenredig kan treffen, omdat zij minder vaak aan die voorwaarde voldoen.
Opvallende nevenbevindingen: het toegekende ouderschapsverlof in België reduceert een carrièreonderbreking door kinderen minder sterk in pensioenverlies dan elders; België kent lange periodes voor mantelzorg en relatief hoge minimumpensioenen. Tegelijkertijd ziet de OESO een Europese trend naar duurzamere systemen, onder meer door verhoging van pensioenleeftijden of koppeling aan levensverwachting.