België staakt weer, hoogtepunt van actiedriedaagse tegen hervormingen
In dit artikel:
Na twee dagen van acties is het vandaag in België de derde en landelijke stakingsdag van een door vakbonden georganiseerde actiedriedaagse. De stakingen richten zich tegen de hervormingsplannen van de regering-De Wever, vooral maatregelen in de pensioenen en zorg en het recent gesloten begrotingsakkoord dat fors moet bezuinigen. Waar de eerste twee dagen vooral openbare diensten troffen (onder meer vervoer en onderwijs), doet vandaag ook de particuliere sector massaal mee.
In distributiecentra van supermarkten en bij diverse industriebedrijven ligt de productie stil. Het openbaar vervoer blijft verstoord, al rijden er volgens verwachtingen iets meer treinen, bussen en trams dan de afgelopen dagen. De luchthavens van Brussel en Charleroi ondervinden ernstige hinder; vanaf Brussels Airport vertrekken vandaag geen passagiersvluchten. In havengebieden en industriële centra zijn blokkades en stakersposten: in Antwerpen werd een doorgaande weg door enkele honderden chemiewerkers geblokkeerd, in Gent bleven stakingsacties het verkeer hinderen en bij Volvo in Gent legde de ochtendploeg het werk neer. Ook de Scandinavian Tobacco Group in Belgisch Limburg neemt deel; vakbonden wijzen erop dat oudere vrouwelijke werknemers daar extra door de maatregelen worden geraakt.
Achtergrond is een begrotingsakkoord dat maandag na maandenlange onderhandelingen en een bijna twintig uur durende laatste ronde werd bereikt. De federale regering – een coalitie van vijf partijen (drie Vlaamse, twee Waalse) onder leiding van premier Bart De Wever – wil het tekort in 2029 met circa 9,2 miljard euro verminderen. Maatregelen omvatten belastingverhogingen op aandelen, vliegtickets en aardgas en beperking van indexatie voor hogere inkomens: salarissen boven 4.000 euro bruto worden niet langer volledig gecompenseerd voor prijsstijgingen, en voor ministers en parlementsleden valt die compensatie helemaal weg. Premier De Wever geeft vandaag in het parlement zijn regeringsverklaring; oppositiepartijen reageren morgenochtend.
De vakbonden noemen de pensioenhervormingen onacceptabel: de pensioenleeftijd stijgt geleidelijk en wie vroeger stopt krijgt een lager pensioen. Werkgeversorganisaties verwachten dat ongeveer één op de tien Vlaamse bedrijven meedoet en schatten de economische schade op enkele honderden miljoenen euro's. De stakingen hebben ook grensoverschrijdende gevolgen: havens in Zeeland en Nederlands treinverkeer ondervinden hinder, en Maastricht-Airport verwelkomt extra passagiers die uitwijken vanwege de problemen in Brussel en Charleroi.