Beleggingsprestaties van pensioenfondsen lastig te beoordelen: 'Moeilijk om na te gaan of keuzes goed uitpakken'

In dit artikel:

Deelnemers aan Nederlandse pensioenfondsen hebben weinig houvast bij het beoordelen van het beleggingsresultaat van hun fonds omdat de gebruikte benchmarks vaak sterk lijken op de eigen portefeuilles. Doordat fondsen en hun referentie-indexen vrijwel dezelfde samenstelling en allocatie volgen, vallen grote onder- of overprestaties zelden op en wordt het moeilijk te zien of een fonds echt meerwaarde realiseert of slechts de markt volgt.

Dit probleem raakt wie betaalt voor pensioenbeheer: deelnemers willen weten of actieve keuzes, kosten en risico’s zich uitbetalen. De gelijkenis tussen portefeuille en benchmark kan voortkomen uit bewuste strategieën om risico’s te beperken, uit het afstemmen op lange-termijn verplichtingen of uit governancekeuzes die afwijking ontmoedigen. Het gevolg is minder transparantie en lastiger toezicht op fondsbesturen en vermogensbeheerders.

Als oplossing worden betere maatstaven genoemd: onafhankelijke of afwijkende benchmarks, evaluatie op basis van risico-gecorrigeerde rendementen en prestaties na kosten, en vergelijking met passieve alternatieven of peer-groepen. Ook nadruk op resultaat ten opzichte van verplichtingen (liability-driven metrics) en meer openbaarmaking kan deelnemers helpen om verstandiger te beoordelen hoe effectief hun pensioenfonds belegt.