Behoudende leden Anglicaanse Kerk verbreken banden met moederkerk: „Wij zijn nu de wereldwijde anglicaanse gemeenschap"

In dit artikel:

Gafcon, een invloedrijke conservatieve beweging binnen het anglicanisme, verklaart dat zij de wereldwijde anglicaanse gemeenschap voortzet zonder erkenning van de aartsbisschop van Canterbury. In een verklaring donderdag — ruim twee weken na de bekendmaking van Sarah Mullally als nieuwe aartsbisschop van Canterbury — stelt Gafcon dat het merendeel van de naar eigen zeggen 85 miljoen anglicanen hen vertegenwoordigt. Mullally heeft in Engeland het project Living in Love and Faith geleid en steunt vrouwelijke ambtsdragers en het kerkelijk inzegenen van paren van hetzelfde geslacht; dat is juist waar behoudende anglicanen grote bezwaren tegen hebben.

Gafcon kondigt een herordening aan met de Heilige Schrift als enige fundament en verwerpt institutionele „instrumenten van gemeenschap” zoals de aartsbisschop van Canterbury, de Anglican Consultative Council en de Lambethconferentie. Eerder, in 2023, had Gafcon al besloten de aartsbisschop niet langer te erkennen als „eerste onder gelijken”. Praktisch betekent dit dat vooral behoudende kerkprovincies — vooral in Afrika — niet meer zullen deelnemen aan door Canterbury bijeen geroepen vergaderingen, geldstromen zullen inperken en hun statuten moeten aanpassen om verwijzingen naar gemeenschap met Canterbury of de Kerk van Engeland te schrappen.

Lidmaatschap van Gafcon vereist onderschrijving van de Jerusalem Declaration (2008), die het gezag van de Schrift benadrukt. Als alternatief voor het bestaande primatensysteem wil Gafcon een eigen raad van primaten formeren en een voorzitter kiezen als primus inter pares om die raad te leiden. De klassieke anglicaanse structuur omvat meer dan veertig autonome provincies met primaten; de Lambethconferentie, vanuit Canterbury georganiseerd sinds 1867, blijft formeel een niet-bindend beraad dat doorgaans elke tien jaar plaatsvindt.

De verklaring markeert een verdere verdieping van de scheidslijn binnen het wereldwijde anglicanisme over kwesties als seksualiteit, gender en kerkelijk ambt, en vormt een concrete stap in de zogeheten Anglican realignment.