Balkenende breekt na 15 jaar stilte: "Ik liet Rutte en anderen met rust" - onthullend interview

In dit artikel:

Jan Peter Balkenende (69), voormalig premier en CDA-leider tussen 2002 en 2010, heeft na zijn vertrek vijftien jaar grotendeels gezwegen. In een uitgebreid interview met AD-journaliste Elodie Verweij doorbreekt hij die stilte en verklaart zijn keuze met een eenvoudige, principiële reden: “Je moet nooit je opvolgers in de weg lopen.” Sinds 2010 koos Balkenende bewust voor terughoudendheid — geen columns, geen veelvuldige optredens, geen politiek getinte lezingen of memoires vol afrekeningen.

Het artikel plaatst zijn afzijdigheid tegenover de gangbare norm, waarin ex-bestuurders zichzelf vaak als commentator of moreel kompas blijven opstellen. Namen als Mark Rutte en Wouter Bos worden aangehaald als voorbeelden van politici die na hun ambt actief in de publieke arena blijven. Balkenende daarentegen ziet zwijgen als respect voor het ambt en voor de democratische opvolging; volgens hem hoort leiderschap ook het vermogen te omvatten om te verdwijnen.

Het interview onthult weinig sensationeels of politiek revelerend: geen aanvallen op opvolgers of heroplevingen van oude dossiers. Wel deelt hij persoonlijke notities — hij belde als premier dagelijks met zijn moeder en voelde als kind al dat zijn leven “bijzonder” zou worden — waarmee de stilte eerder voortkomt uit bedachtzaamheid dan uit gebrek aan mening. De auteur van het stuk prijst die houding als een vorm van klassieke politieke correctheid: fatsoen, terughoudendheid en respect voor instituties, en ziet het als een deugd in een tijd van voortdurende opinie-uitwisseling.

Het stuk sluit met een nadruk op waardering voor Balkenendes discretionaire koers en suggereert dat dergelijke terughoudendheid navolging verdient. Aan het einde staat een oproep om onafhankelijke pers te steunen, als extra context bij de opinerende inslag van het artikel.