Balans is zoek tussen China en Rusland: 'Moskou smeekt Peking bijna om voor gaspijpleiding te tekenen'
In dit artikel:
De economische relatie tussen Rusland en China vertoont barsten ondanks de retoriek van nauwe samenwerking. In de eerste acht maanden van het jaar kromp de Chinese export naar Rusland met 8,8 procent en de Chinese import uit Rusland met 8,2 procent; in augustus alleen al daalde de Chinese uitvoer naar Rusland met 16,4 procent. De totale handelswaarde kwam uit op ruim 123 miljard euro, tegen 208 miljard vorig jaar — een forse terugval die samenvalt met stijgende financiële druk op Moskou en berichten dat het Kremlin deze maand in het staatsbudget zal moeten snijden.
Tijdens Poetin’s recent vierdaags bezoek aan China werden weliswaar 22 samenwerkingsdocumenten getekend, maar het meest kritieke project, de gaspijpleiding Siberië‑2, blijft ongewis. Gazprom‑topman Aleksej Miller kondigde aanvankelijk een akkoord aan, maar Peking hield het bij een niet-bindend memorandum. Essentiële details over aanlegkosten, wie die betaalt en exploitatievoorwaarden liggen nog open. Analist Michaïl Kroetichin wijst erop dat China voor Siberië‑1 weinig tot niets vooraf heeft betaald, en dat Peking nu een sterke onderhandelingspositie heeft — mede omdat westerse sancties en het verlies van de Europese afzetmarkt Rusland in een zwakkere positie hebben gebracht.
Ook over prijs en volumes bestaan grote meningsverschillen: waar China voor Siberië‑1 nu ongeveer 231 dollar per 1000 kuub betaalt (afspraak gemaakt vóór 2022), zou Peking volgens rapporten voor Siberië‑2 mikken op de veel lagere binnenlandse Russische prijs van 120–130 dollar. Bovendien kan de pijpleiding Europa nooit volledig vervangen: Europa nam voorheen circa 156 miljard kuub per jaar, China zal waarschijnlijk niet boven de circa 106 miljard kuub uitkomen, waardoor Siberië‑2 financieel twijfelachtig blijft.
Kort gezegd: achter de politieke façade groeit een asymmetrische afhankelijkheid. Rusland heeft China economisch harder nodig dan andersom, en de lopende onzekerheden rond kosten, prijs en volume laten zien dat 'vriendschap' niet automatisch gelijkwaardige afspraken betekent.